گُل قاصِدَک که بنامهای هند بابری، خبرآرو و کاسنی بری نیز معروف است گیاهی است علفی و دائمی که ساقه آن به ارتفاع ۴۰ سانتی متر میرسد.
این گیاه دارای ریشهای است به رنگ قهوهای مایل به زرد که پر از شیرابه سفید رنگی میباشد.
نام علمی
(Taraxacum) نام علمی گیاهی است که کاسنی زرد نام دارد نام علمی گل قاصدک (Cirsium vulgare) میباشد.
مکان رشد
در انتهای ساقه گل آن قرار دارد. برگهای گل قاصدک سبز رنگ و بریدگیهای مثلث شکل و نوک تیز دارد و بر روی سطح زمین میباشد. گل قاصدک در وسط چمن، حاشیه شوره زار، کنار جادهها و اراضی بایر و بطور کلی در همه جا میروید.
گل قاصدک در حدود ۱۵ نوع گوناگون دارد.
موارد استفاده
زنبور عسل این گیاه را بسیار دوست دارد و شهد زیادی از آن بدست میآورد. برگهای جوان گل قاصدک را معمولاً با سالاد میخورند و چون خیلی تلخ است باید آن را با ترشی یا آبلیمو مصرف کرد. از قسمتهای گوناگون گیاه مانند ریشه، برگ و شیرابه آن در درمان استفاده میشود. قاصدک به عدم ورم بدن و درد قاعدگی بسیاری از زنان در سندرم پیش از قاعدگی کمک میکند. برای جلوگیری از عفونت قارچی واژن در حد کهیر، چند مشت برگ خشک شده به آب حمام اضافه کنید.[۱]
ترکیبات شیمیایی
دشت قاصدکها
ریشه این گیاه دارای مادهای تلخ به نام تراگزاسین، کولین و تاراگزاسترول میباشد همچنین در ریشه آن مقدار کمی تانن وجود دارد و نوعی الکالوئید به نام تاکزین و تاراگزه رول در اعضای این گیاه یافت میشود. املاح کلسیم، پتاسیم، آهن، منیزیوم، سدیم، منگنز، فسفر، سیلیس و گوگرد در این گیاه ثابت شدهاست (گردآوری : انجمن ناجی)
خواص داروئی
این گیاه از نظر پزشکی قدیم ایران سرد و خشک است و از دیرباز برای درمان بیماریهای کبدی بکار میرفتهاست (گردآوری : انجمن ناجی)
قابض و مقوی معدهاست (گردآوری : انجمن ناجی)
خوردن آن خونریزی از سینه را متوقف میکند.
قاعده آور است (گردآوری : انجمن ناجی)
برای ازدیاد شیر نافع است و خانمهای شیرده باید مقداری از آن را با سالاد بخورند
خنک کننده و معرق است (گردآوری : انجمن ناجی)
ترشح صفرا را زیاد میکند.
خون را تصفیه میکند.
از عصاره آن شیاف درست میکنند که برای رفع ورمهای درون اندام تناسلی بانوان و زهدان مفید است (گردآوری : انجمن ناجی)
خوردن آب این گیاه مخلوط با روغن زیتون برای رفع مسمومیت مفید است (گردآوری : انجمن ناجی)
ضماد ریشه آن را در محل نیش کژدم یا زنبور و یا مار میگذارند که بسیار مفید است (گردآوری : انجمن ناجی)
اوره را رفع میکند.
کلسترول خون را کاهش میدهد.
درمان کننده اگزما و بیماریهای پوستی است (گردآوری : انجمن ناجی)
درمان کننده کم خونی است (گردآوری : انجمن ناجی)
رماتیسم و نقرس را درمان میکند.
محل رویش
پراکندگی این گیاه در کره زمین طوری است که در غالب نواحی اروپای شمالی، غرب آسیا، شمال آفریقا و آمریکای شمالی میروید. تا کنون بالغ بر ده گونه از این نوع گیاه شناخته شدهاست (گردآوری : انجمن ناجی)
منابع
کتاب گیاهان دارویی جلد سوم – دکتر علی زرگری – ناشر موسسه انتشارات چاپ دانشگاه- چاپ
انجمن ناجی