"اخلّاء" جمع خلیل است و خلیل یعنی دوست خالص یا به قول خودمان دوست جون جونی، رفیق شش دانگ و...ا
الاخلاّء بعضهم لبعض عدو الاّ المتقين/ زخرف67
آیه ای از قرآن است درباره دوست صمیمی مضون این آیه این است که دوستان صمیمی در قیامت برای همدیگر دشمن می شوند.
یعنی قیامت که باطن این دنیاست و حقایق آشکار میشود برخی دوستان صمیمی برای هم دشمن جانی می شوند
و این مطلب معنایشاین است که حقیقت دوستی آنها باعث دوری آنها از خدا شده و در حقیقت و باطن عالم از ابتدا هم دشمن همدیگر بوده اند و همدیگر را ازکمال حقیقی دور کرده اند.
البته این آیه که عرض کردم استثنایی هم زده است و متقین را استثنا کرده یعنی افراد با تقوا که دوستی آنها بر اساس تقوا باشد در قیامت هم دوست باقی می مانند.
وقتی با آدم نامناسبی دوستی میکنیم حتی اگر درگناه با او همراه نشویم باز هم روحمان از او تاثیر می پذیرد. آدم بخواهد یا نخواهند روح او متاثر میشود.
به قول آیت الله فیاضی اگر سنگ زمخت را هم کنار یک تکه یخ بگذاریم سنگ سخت اثر میپذیر و پس چگونه میشود که روح انسان با آنهمه لطافت از بودن در کنار دیگران اثر نپذیرد.
میرود از سینه ها در سینه ها از ره پنهان صلاح و کینه ها
مواظب دلهایمان باشیم که درکنار دوستهای غیر خدایی یخ نزند.
نکات قابل توجه
1 - تبدیل شدن دوستی های غیرخدایی، به عداوت و دشمنی در قیامت
الأخلاّء یومئذ بعضهم لبعض عدوّ إلاّ المتّقین
2 - مودّت و دوستی تقواپیشگان، پابرجا و مستحکم حتی در قیامت
الأخلاّء یومئذ بعضهم لبعض عدوّ إلاّ المتّقین
3 - تقوا، عامل حفظ و ثبات دوستی ها و مودّت ها است (گردآوری : انجمن ناجی)
الأخلاّء یومئذ بعضهم لبعض عدوّ إلاّ المتّقین
4 - آشکار شدن آثار زیانبار دوستی و مودّت بی تقوایان در روز قیامت
الأخلاّء یومئذ بعضهم لبعض عدوّ إلاّ المتّقین
دوستانی که دوستی خویش را بر غیر تقوا بنا نهاده اند، در قیامت خواهند فهمید که چه اثرات شومی را به واسطه آن متحمل شده اند و در نتیجه با یکدیگر دشمن خواهند شد.
5 - دوستی های بنا شده بر بی تقوایی، دارای باطنی عداوت خیز و دشمنی پرور
الأخلاّء یومئذ بعضهم لبعض عدوّ إلاّ المتّقین
6 - عمیق ترین روابط مودّت آمیز بدون پشتوانه معنویت و تقوا، محکوم به گسستن و نابودی است (گردآوری : انجمن ناجی)
الأخلاّء یومئذ
واژه «الأخلاّء» (جمع «خلیل») از ماده «خلّة» گرفته شده است که به معنای مودّت و دوستی می باشد. ریشه اصلی آن «خلل» به معنای فاصله میان دو شیء است که به دلیل نفوذ محبت و دوستی در عمق قلب آدمی، این واژه در مورد دوستان به کار می رود.
7 - لزوم رعایت معیارهای ارزشی و معنوی در انتخاب دوست
الأخلاّء یومئذ بعضهم لبعض عدوّ إلاّ المتّقین
8 - تأثیر مهم روابط صمیمانه و ماهیت دوستان، در موضع گیری های دینی انسان و فرجام اخروی او
از امام علی(ع) روایت شده که درباره دو دوست کافر فرمود:
... اما آن دو کافر، دوستی آنان در نافرمانی خداوند بوده و در این نافرمانی به یکدیگر کمک کرده و دوستی نموده بودند یکی از آنان قبل از دوست دیگری مرده و جایگاهش را در آتش به او نشان می دهند; پس می گوید:
پروردگارا! فلانی دوست من بود و مرا به نافرمانی تو دستور می داد و از طاعت تو نهی می کرد.
پس او را بر همان چیزی ثابت قدم بدار که مرا بر آن نگه داشت تا به او نشان دهی عذابی راکه به من نشان دادی، پس در روز قیامت همدیگر را ملاقات می کنند و هر یک از آنان به دوست خود می گوید:
خداوند تو را به عنوان «دوست»، جزای شرّ بدهد!
مرا به نافرمانی خدا دستور می دادی و از اطاعت خدا نهی می کردی.
راوی گوید: حضرت علی(ع) سپس آیه «الأخلاّء یومئذ بعضهم لبعض عدوّ إلاّ المتّقین» را تلاوت فرمود...». تفسیر قمی، ج 2، ص 287; بحارالأنوار، ج 7، ص 174، ح 4.