ادامه...
ب- اعصاب نخاعی(Spinal nerves):
اعصاب نخاعی شامل 31 زوج عصب می باشد که از طرفین نخاع و در تمام طول آن به ترتیب زیر خارج می شوند،8 زوج عصب نخاعی گردنی،12 زوج عصب نخاعی سینه ای،5 زوج عصب نخاعی کمری،5 زوج عصب نخاعی خاجی و یک زوج عصب دنبالچه ای هر عصب نخاعی دارای دو ریشه است ریشه ی جلوئی،حرکتی است و از سلول های شاخ جلویی ماده ی خاکستری نخاع منشأ می گیرد.ریشه ی عقبی حسی است و تنه های سلولی این الیاف در داخل یک گره(عقده)عصبی ریشه عقبی که در مسیر این ریشه(خارج از نخاع)قرار دارد جای گرفته اند.
عقده ی عصبی ریشه خلفی دارای نورن های یک قطبی است که هر کدام یک زائده دارند ولی این زائده بلافاصله به دو شاخه تقسیم می شود که یکی از آنها همان الیاف آوران(حسی)است که به طرف خارج رفته و در ساختمان عصب نخاعی شرکت می کند و دیگری به نخاع رفته و ریشه ی عصب نخاعی را درست می کند.
دو ریشه ی جلوئی و عقبی در هر طرف نخاع و در نزدیکی سوراخ بین مهره ای به هم وصل می شوند و عصب نخاعی را تشکیل می دهند که در این سوراخ از ستون مهره ای خارج می شود.هر عصب نخاعی به شاخه های زیر تقسیم می شود:
1-شاخ شامه ای:شاخه نازکی است که به پرده های مننژ نخاع می رود.
2-شاخه احشایی:جزء اعصاب خودکار است و این شاخه در حقیقت رابطی است میان اعصاب خودکار و دستگاته عصبی مرکزی.
3-شاخه عقبی:شامل تارهای حسی است و حرکتی و به پوست و عضلات سر و گردن و پشت می رود.
4-شاخه جلویی:بزرگترین شاخه ی این عصب است،31 جفت شاخه های جلویی عصب نخاعی مستقلاً و یا بعد از تشکیل شبکه های گردنی،بازوئی،کمری،خاجی و دنبالچه ای در قسمتهای مختلف بدن پخش می شوند.
شبکه ی عصبی گردنی:
از به هم پیوستن شاخه های جلویی 4 عصب گردنی اولی(4Cتا1C)تشکیل می شود.شاخه های پوستی این شبکه به پوست ناحیه ی سر،گردن و شانه می روند و شاخه های حرکتی آن به عضلات ذوزنقه و جناغی چنبری پستانی و عضلات قدامی گردن می روند.شاخه ی فرنیک(حجاب حاجزی)یبکی از مهمترین شاخه های این شبکه است و به عضله ی دیافراگم عصب می دهد.
شبکه ی عصبی بازوئی:از به هم پیوستن شاخه های جلوئی چهار عصب نخاعی گردنی پایینی(از نخاعی پنجم تا هشتم)و اولین عصب نخاعی پشتی تشکیل می شود.این شبکه به اندام فوقانی عصب می دهد.مهمترین شاخه های این شبکه عبارتند از:
1-عصب عضلانی-پوستی:الیاف این عصب به عضله ی دو سر بازوئی و بعضی دیگر از عضلات اندام بالایی و الیاف حسی آن به قسمتی از پوست خارجی ساعد عصب می دهد.
2-عصب زند اعلائی:از عقب استخوان بازو می گذرد به عضله ی سه سر بازوئی و تمام عضلات ساعد عصب می دهد،تارهای حسی آن در پوست ناحیه پشت ساعد و دست پخش می شوند،به علت مجاورت با استخوان بازو ممکن است شکستگی این استخوان باعث آسیب این عصب می شود.
3-عصب زند اسفلی:این عصب در بازو شاخه ای ندارد،در ساعد به عضلات تا کننده ی دست عصب می دهد و در دست دارای شاخه های حسی و حرکتی است (گردآوری : انجمن ناجی)شاخه های حرکتی آن به عضلات دست(جز آنهایی که از عصب میانی عصب می گیرند)می رود و شاخه های پوستی آن به پوست انگشتان چهارم و پنجم پخش می شود.
4-عصب میانی:این عصب نیز در بازو شاخه ندارد،در ناحیه ی ساعد عضلات سطح جلوئی ساعد(عضلات خم کننده دست و انگشتان)را عصب می دهد و سپس در ناحیه دست به بعضی از عضلات این ناحیه و همچنین به پوست سر انگشتان اول و دوم و سوم عصب می دهد.
12 زوج اعصاب نخاعی سینه ای:شاخه های جلوئی 12 زوج عصب نخاعی پشتی شبکه ی خاصی را به وجود می آورند و هر کدام در فضای بین دنده ای مربوط در ناودان زیر دنده ای قرار دارند و به عضلات پوست دیواره قفسه سینه و شکم عصب می دهند.
شبکه ی عصبی کمری:
که از پیوند شاخه های جلوئی اعصاب نخاعی کمری اول تا چهارم به وجود می آید این شبکه به دیواره ی خلفی شکم چسبیده و دارای سه شاخه اصلی است (گردآوری : انجمن ناجی)
1-شاخه ای از آن در پوست ناحیه جانبی ران پخش می شود.
2-عصب رانی که بزرگترین عصب این شبکه است و به ماهیچه های تا کننده ی ران و پوست قسمت پیشین ران،لگن و ساق پا عصب می دهد.
3-شاخه دیگر از این شبکه به پوست بیضه و ناحیه ی ران می رود.
شبکه خاجی و دنبالچه ای:
از پیوند شاخه های جلوئی عصب نخاعی پنجم کمری و چهار عصب نخاعی خاجی اول به وجود می آید.از این شبکه بزرگترین عصب بدن که عصب سیاتیک است منشأ می گیرد.این شبکه در حفره لگن قرار دارد و شاخه های آن عبارتند از:
1-شاخه هایی به عضلات لگن،پوست ناحیه ی میان دو راه،عضلات عقب ران،پوست ناحیه ی ساق پا و پا می روند.
2-عصب سیاتیک-(عصب نسائی) که بزرگترین عصب بدن است (گردآوری : انجمن ناجی)این عصب پس از خروج از لگن و در سطح خلفی ران به عضله ی دو سر رانی و سایر عضلات خلفی ران عصب می دهد.سپس در بالای حفره ی رکبی(در عقب زانو)به دو شاخه تقسیم می شود.یکی عصب درشت نی و دیگری عصب مشترک نازک نی.این دو شاخه به عضلات ساق پا و پا عصب می دهند و شاخه هایی از آنها در پوست این نواحی پخش می شوند.
شبکه ی دنبالچه ای:از پیوند شاخه های جلوئی عصب خاجی پنجم و اعصاب دنبالچه ای به وجود می آید و شاخه های آن به پوست ناحیه اطراف استخوان دنبالچه می روند.