یکی از مشکلاتی که در جامعه با اون دست و پنجه نرم می کنیم, اشتباهاتی که از افراد سر میزنه و آنها نیز به خاطر علت های مختلف نمیخوان از اشتباه خودشون ,معذرت خواهی کنن و این غرور و یا هرچه چیز دیگه باعث میشه که کینه ها و دشمنی ها و ...در جامعه زیاد بشه در حالیکه با یه معذرت خواهی کوچک و مختصر, میتونستن ,همه چیز رو تمام شده بدونن, بدون اینکه کوچکترین مشکلی بوحود بیاد .
در دیدگاه و منطق قرآن از این معذرت خواهی به توبه تعبیر شده و معذرت خواهی در سه صورت قابل تصوره : 1)اینکه کلا بگی من این کار رو انجام ندادم .
2) اینکه بگی این كار رو كردم ,ولی منظورم از این كار چنین وچنان بوده و بخوای اشتباه خودتو به هر نحوی شده توجیه کنی .
3) یا اینكه بگی,این كار رو كرده ام (ویا فلان گناه را انجام دادم ) ولی اشتباه کردم و دیگه هم اونو تکرار نمی کنم بلکه یه کاری می کنم که اشتباهمو جبران کنم .
که در منطق قران بهترین نوع معذرت خواهی همین قسم سومه که شخص از اشتباه خودش پشیمون بشه و در صدد بر بیاد که به هر نحوی اونو جبران کنه .
اصلا معذرت خواهی از دیگران و یا از خداوند چه سودی داره ؟
معذرت خواهی از خداوند و در درجه دوم از دیگران انسان رو به آرامش روحی و روانی میرسونه , چون کسی که اشتباهی می کنه, حالا یا در جامعه یا در پیشگاه خداوند, تو یک بحران روحی, قرار می گیره و مدام از اشتباهات خودش رنج میبره و معذرت خواهی , سبب میشه که فرد از این بحران نجات پیدا کنه .
به همین خاطر در قرآن کریم 87 بار از توبه و معذرت خواهی صحبت به میون اومده, تا این روحیه در افراد جامعه زنده بشه و در سایه این روحیه عذر خواهی, بتونن به آرامش برسنن و اضطراب و پریشانی ها رو از خودشون دفع کنن.
قرآن کریم در این زمینه میفرماید:
(فَأَمَّا مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَعَسى أَنْ یَكُونَ مِنَ الْمُفْلِحینَ : و امّا كسى كه توبه كند(عذرخواهی از اشتباهات گذشته) و ایمان آورَد و به كار شایسته پردازد، امید كه از رستگاران باشد).)(1)
هماطور که مشاهده می کنید, قرآن کریم رمز رسیدن به آرامش و خوشبختی و رستگاری را عذرخواهی از اشتباهات گذشته و همچنین جبران آنها میداند .
اما در مقابل این روحیه عذر خواهی ,یک روحیه دیگر هم هست که این دو مکمل همدیگه هستن و اون روحیه بخشش اشتباهات دیگرانه ,یعنی وقتی کسی کار ناشایستی در قبال شما انجام داد و از شما معذرت خواهی کرد ,شما هم با تمام وجود عذرخواهی فرد رو قبول کنی و اون رو ببخشی .
به خاطر همین مطلب خداوند در جای جای قرآن کریم سخن از قبول عذر خواهی بندگان گناهکار کرده ,و برای مثال فرموده است:
(وَ إِنِّی لَغَفَّارٌ لِمَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً ثُمَّ اهْتَدى: و به یقین، من آمرزنده كسى هستم كه توبه كند و ایمان بیاورد و كار شایسته نماید و به راه راست هدایت شود.)(2)
تا شما هم این صفت زیبای الهی رو در زندگیتون اجرا کنید و نتیجه اون رو هم با تمام وجود ببینید .
اگر میخواهی به آرامش برسی راهی جز این نداری:
1)(از اشتباهات خود)عذر خواهی کنید .
2)عذر خواهی دیگران را قبول کنید.(دیگران را ببخش نه به خاطر اینکه آنها لیاقت بخشش تو را دارند، بلکه به این خاطر که تولیاقت آرامش را داشته باشی.)
منبع:
1)القصص : 67
2) طه : 82 نوشته شده توسط:
امین ادریسی
دوست من...آیینه ی من...تو را خواهم بخشید اگر معذرت خواهی کنی... دل چرکینم زیاد کاری نیست.. با یه عذرخواهی ساده تو را خواهد بخشید... من هم الان از تو معذرت خواهی می کنم... منو ببخش به خاطر رفتارهایی تو را ازم نااُمید کرد... مرا ببخش... اگر مواخذه کردم... اگر فکر کردی دارم مسخره ات می کنم... منو ببخش...تو هم به من بگو...
غرور نمیگذارد که ما شرممان را اظهار کنیم. غرور نمیگذارد که معذرتخواهیمان را درست بیان کنیم. برای عذرخواهی موثر، باید در درجه اول این را قبول کنیم که اشتباه از جانب خودمان بوده. باید در ذهن خودمان این را قبول کنیم که ما ارزشی از ارزشهای انسانی را زیر پا گذاشتهایم و حالا با این عذرخواهی، فقط دل یک نفر را خوش نمیکنیم، بلکه احترام آن ارزش انسانی را هم حفظ میکنیم. صادقانه باید به اشتباهمان اعتراف کنیم و از اظهار شرمندگی، هراسی نداشته باشیم.
غرور و خودخواهی، رایجترین دلیل برای شکست یک عذرخواهی است (گردآوری : انجمن ناجی) آدمهای مغرور، معمولا توجه چندانی به دلخور شدن دیگران، نشان نمیدهند. آنها حتی اگر متاسف بشوند، از این بابت متاسف میشوند که چرا دیگر مثل قبل مورد احترام و علاقهی فردِ رنجیده نیستند، نه این که چرا باعث رنجش او شدهاند. نوع معذرتخواهی یک آدم مغرور، معمولا اینگونه است: «من متاسفم که این قضیه پیش آمد» به جای این که «من بابت کاری که کردم، متاسفم.» میبینید؟ آدم مغرور حتی به هنگام عذرخواهی هم سعی میکند که اشتباه را به گردن خودش نیندازد.
یکی دیگر از دلایل شکست عذرخواهی، این است که اشتباهمان را به هنگام عذرخواهی، خیلی کوچک و ناچیز جلوه بدهیم. در چنین مواردی، حتی خود معذرتخواهی هم باعث رنجش مجدد میشود.
زمان هم البته عنصر مهمی است (گردآوری : انجمن ناجی) کی عذرخواهی کنیم؟ برای یک رنجش ساده، مثلا وقتی که حرف کسی را قطع میکنیم و اصطلاحا وسط حرفش میپریم، اگر بلافاصله عذرخواهی نکنیم، ممکن است دیگر دیر شود و عذرخواهیمان تاثیرش را از دست بدهد. برای یک دلخوری شدید، مثلا بابت این که یک نفر را در جمع تحقیر کردهایم، عذرخواهیِ بلافاصله صورت خوشی ندارد. حتی کار را بدتر میکند چون حواس همه جمع، روی آن موضوع متمرکز میشود و دلگیری فرد را از ما بیشتر میکند. برای عذرخواهی در چنین مواردی، باید سنجیدهتر و حسابشدهتر اقدام کنیم.
اما بزرگترین و بدترین مانع بر سر راه یک عذرخواهی موثر، این است که ما ـ به غلط ـ تصور کنیم که معذرتخواهی نشانهای از ضعف شخصیت است و موجب سرشکستگیمان میشود. این که وقتی کسی را رنجاندهایم، اصلا به روی خودمان نیاوریم و بگذاریم زمان همه چیز را حل کند، خامترین تصمیم ممکن است (گردآوری : انجمن ناجی) عذرخواهی نمادی از استحکام شخصیتی است (گردآوری : انجمن ناجی) نمادی از صداقت است چراکه صادقانه اعتراف میکنیم ما اشتباه کردیم. نمادی از سخاوت است چراکه میخواهیم با شکستن خودمان، یک رابطه ویران را بازسازی کنیم. نمادی از جسارت است چرا که این ریسک وجود دارد که طرف مقابلمان اصلا عذرمان را نپذیرد و حرمتمان را بشکند. اما آموزههای دینی به ما آموختهاند تا زمانی که حواسمان باشد که ما آدمهایی جایزالخطا هستیم و روی زمین خدا، خودمان را با خدا اشتباه نگیریم، هنوز نشانههایی از خیر و صلاح در ما وجود دارد.
در بحث معذرتخواهی، تصویر و تصوری که آدمها از خودشان دارند، خیلی مهم است (گردآوری : انجمن ناجی) هر وقت که این تصویر و تصور ـ به نحوی از انحا ـ مخدوش شود، معمولا یک رنجشی به وجود میآید که اگر بخواهیم آن را از بین ببریم، باید برویم سراغ عذرخواهی. در نظر بگیرید که شما خودتان را کارمند نمونه یک اداره میدانید. هر روز صبح، سر وقت به سر کارتان میآیید و وظایف کاریتان را به درستی انجام میدهید. اما یک روز، رییس اداره بدون هیچ دلیل مشخصی، از کار شما در مقابل سایر همکارانتان انتقاد میکند، یا توبیختان میکند. قطعا میرنجید، چرا که احساس میکنید تصویر و تصوری که خودتان از خودتان داشتهاید، در ذهن رییستان و حتی در ذهن خودتان مخدوش شده است (گردآوری : انجمن ناجی) دوای چنین رنجشی ـ و چنین رنجشهایی ـ فقط و فقط عذرخواهی است (گردآوری : انجمن ناجی) اما نه هر عذرخواهی ساده و ساختگی، بلکه یک عذرخواهی صحیح.