غده ي تيروئيد، غده ي پروانه اي شکل کوچکي است که در جلوي گردن قرا ر دارد. اين غده عليرغم کوچکي اندازه اش، نقش بسيار عمده و حياتي در سلامت کل بدن دارد. غده تيروئيد مسوول توليد و ترشح هورمون هايي به نام هاي تيروکسين و تري يدوتيرونين است، که ميزان سوخت و ساز بدن يا سرعت مصرف انرژي و سرعت رشد و بلوغ را تنظيم مي کنند. به طور کلي ترشح منظم اين هورمون ها بسياري از اعمال و ساختار بدن را از ميزان ضربان قلب گرفته تا ساختار پوست ، تحت تأثير قرار مي دهد. به علاوه هورمون کلسيتونين که در سوخت وساز کلسيم و فسفر شرکت مي کند، از اين غده ترشح مي شود. عملکرد طبيعي غده ي تيروئيد به عوامل متعددي از جمله عملکرد صحيح هيپوتالاموس، غده هيپوفيز، دريافت کافي يد و تبديل هورمون تيروکسين به تري يدو تيرونين بستگي دارد . هنگامي که هر يک ا ز عوامل فوق به هر دليلي، از تعادل خارج شوند، فرد، متبلا به پرکاري يا کم کاري تيروئيد خواهد شد. اختلال در ميزان توليد و ترشح هورمون هاي تيروئيد از شايع ترين بيماري هاي مربوط به غده ي تيروئيد است (گردآوری : انجمن ناجی)
پرکاري تيروئيد در بين زنان شايع تر از مردان (4 به 1) است و بيش تر در سنين 40-20 سالگي بروز مي کند.
پرکاري تيروئيد (هيپرتيروئيديسم)
شايع ترين علت اين عارضه (85 درصد موارد) بيماري گريو است، که ناشي از تحريک بيش از حد غده ي تيروئيد توسط سيستم ايمني است (گردآوری : انجمن ناجی) مصرف بيش از اندازه ي هورمون تيروئيد يا داروهاي حاوي هورمون تيروئيد، فعاليت بيش از حد ندول هاي غده ي تيروئيد و همچنين التهاب تيروئيد که باعث ذخيره شدن و ترشح مقدار زيادي هورمون در خون مي شود از ساير عوامل ابتلا به پرکاري تيروئيد هستند. پرکاري تيروئيد در بين زنان شايع تر از مردان (4 به 1) است و بيش تر در سنين 40-20 سالگي بروز مي کند. افزايش ترشح هورمون هاي تيروئيد مي تواند سطح متابوليک بدن را 100-60 برابر افزايش دهد. اين امر باعث بروز دامنه ي وسيعي از علائم زير مي شود.
علايم پرکاري تيروئيد
کاهش وزن سريع ( علي رغم افزايش اشتها و حتي مصرف زياد غذا)، بي حوصلگي و تحريک پذيري شديد، کاهش تمرکز، ايجاد حالات و تنش هاي عصبي، اضطراب و نگراني ، اختلال خواب، افزايش- ضربان قلب و تپش قلب به دنبال انجام کارهاي معمول، افزايش فشار خون، تعريق بيش از حد، ضعف عضلاني، لرزش و تنشهاي غيرارادي،( خصوصاً در دستان و انگشتان) مشکلات بينايي و بيرون زدگي غير طبيعي کره ي چشم يا اگزوفتالمي، گواتر يا بزرگ شدن غده ي تيروئيد، افزايش حساسيت و تحريک پذيري نسبت به گرما، تغيير حرکات طبيعي روده ي بزرگ،( اسهال و يبوست) و ريزش مو .
درمان
اين بيمار به محض تشخيص، بايد تحت درمان قرار گيرد. معمولاً از يد راديواکتيو، داروهاي ضد تيروئيد و در برخي موارد ازروش هاي جراحي براي برداشتن بخشي از غده، استفاده مي شود. در هر يک از اين روش هاي درماني، تغيير شيوه ي زندگي، تغيير و اصلاح رژيم غذايي و تطابق فعاليت مي توانند نقش بسيار مهمي در جهت بهبودي بيمار داشته باشد.