مانند بسیاری از مواد دیگر، در مورد اختراع شیشه نیز تردید بسیاری وجود دارد. یکی از قدیمیترین استفادههای موجود در این ماده، از «پلینی» نقل شده که در طی آن، گفته میشود که بازرگانان فنیقی، ضمن پختن غذا در ظرفی که برحسب اتفاق روی تودهای از لزونا در ساحل دریا قرار گرفته بود، به وجود این ماده پی بردند. یکی شدن ماسه و قلیا نظر آنان را به خود جلب کرد و سبب انجام تلاشهای بعدی در راه تقلید این عمل شد.مصریها در هزاره ششم پیش از میلاد، جواهرات بدلی شیشهای میساختند. در سال ۲۹۰ میلادی، شیشه پنجره ساخته شد. در طی قرون وسطی، ونیز به مرکز انحصاری صنعت شیشه بدل شده بود. در سال ۱۶۸۸ شیشه جام در فرانسه به شکل فراورده نو عرضه گردید. در سال ۱۶۰۸ میلادی، در ایالات متحده، در «جیمزتاون» در ویرجینیا، صنعت شیشه پایهگذاری شد. در سال ۱۹۱۴، فرایند فورکالت در بلژیک برای کشش مداوم ورق شیشه بوجود آمد.شیشه انعکاسی (بازتابنده) در این نوع شیشهها، یک سطح شیشه با یک پوشش منعکس کننده نور و حرارت از جنس فلز یا اکسید فلزی دارای این خاصیت پوشانده میشود. این نوع شیشهها، نور خورشید را منعکس میکنند و در کاهش حرارت و درخشندگی نور موثر هستند.
از چند لایه شیشه سکوریت و یا نشکن، شیشه ضد گلوله میسازند. در هنگام وارد شدن گلوله به داخل شیشه، از نیروی آن کاسته و در میان شیشه متوقف میگردد.
صنعت شیشهسازی، در ایران سابقه بسیار طولانی دارد که به حدود پیش از ۲۰۰۰ قبل از میلاد میرسد. کشف یک ظرف شیشهای زرد رنگ صدفی با زینتی شبیه به خطوط شکسته موجدار که در یکی از قبرستانهای لرستان پیدا شده، یک گردنبند شیشهای حاوی دانههای آبی رنگ متعلق به ۲۲۵۰ سال پیش از میلاد، در ناحیه شمال غربی ایران و قطعات شیشهای مایل به سبز که در کاوشهای باستانشناسی لرستان، شوش و حسنلو بدست آمده است، نشان دهنده سابقه تاریخی صنعت شیشهسازی در ایران است (گردآوری : انجمن ناجی)
قدیمیترین شیشه در ایران متعلق به هزاره دوم پیش از میلاد است (گردآوری : انجمن ناجی) نمونههایی از هزاره دوم تا مقارن میلاد مسیح شامل عطردانها، النگوها، تندیسها و کاسهها و تنگهای متعدد بهدست آمدهاست (گردآوری : انجمن ناجی) در حفاریهای چغازنبیل مربوط به دوره پیش از تاریخ، بطریهایی شیشهای یافت شدهاست، که نشان از وفور شیشه در ایلام کهن دارد.
اساس کار به این ترتیب است که بخشهای خارجی شیشه که سریعتراز بخشهای داخلی سرد میگردند میل به انقباض پیدا میکنند اما بخشهای درونی که هنوز گرم و نسبتا سیال هستند از انقباض آنه جلوگیری نمیکنند. در نتیجه تنشی در شیشه به وجود نمیآید. اما در دماهای پائینتر که بخشهای مرکزی آغاز به سرد شدن میکنند، بخشهای سطحی که دیگرصلب شدهاند.اگر در روشنایی روز از بیرون به شیشه انعکاسی نگاه کنیم مشاهده میکینم که تصاویر اطراف را مانند آینه باز میتاباند و اگر از داخل به بیرون نگاه کنیم، شیشه کاملا شفاف خواهد بود. شبها پدیده مذکور برعکس است (گردآوری : انجمن ناجی) یعنی شیشه از خارج شفاف و از داخل مانند آینه است (گردآوری : انجمن ناجی) این شیشه با منعکس نور خورشید، حرارت ناشی از تابش نور خورشید را بطور قابل ملاحظهای کاهش میدهد و در نتیجه، باعث صرفه جویی در هزینههای احداث، راه اندازی و نگهداری سیستمهای تهویه و تبدیل میشود.در این حالت، شیشه مجددا تا حدود ۷۰۰ درجه سانتیگراد حرارت داده و بعد بطور ناگهانی و تحت شرایط خاص و کنترل شدهای سرد میشود. این عمل باعث افزایش مقاومت شیشه (حدود ۳ الی ۵ برابر) در مقابل ضربه و نیز شوکهای حرارتی میگردد. این شیشهها در صورت شکستن، به ذرات ریز و مکعب شکل تقسیم میشوند که آسیب رسان نیستند. از این نوع شیشه ها و توضیح آن در سایت ما در ویترین فروشگاهها، درهای شیشهای و پنجرههای جانبی اتومبیلها استفاده میگردد.این نوع شیشهها شامل دو یا چند لایه شیشهاند که بوسیله ورقههایی از نایلون شفاف تحت حرارت و فشار به هم متصل میشوند. همچنین بعضی از انواع شیشههای طلقدار به عنوان عایق صوتی، جاذب حرارت، کاهنده شفافیت و شیشه ایمنی بکار برده میشوند. وقتی که این شیشهها میشکنند، خاصیت کشسانی نایلون مانع از پخش و پراکندگی ذرات شیشه میگردد.
از جمله کاربردهای این نوع شیشهها در خودروها و ویترین مغازههایی که اشیاء گرانقیمت میفروشند استفاده میگردد. ممکن است شیشه نشکن را از جنس شیشه سکوریت بسازند.شيشه آهک سوددار اين نوع شيشه %95 کل شيشه توليد شده را تشکيل ميدهد و از آن ، براي ساخت تمام انواع بطريها ، شيشه تخت ، پنجره خودروها و ساير پنجرهها ، ليوان و ظروف غذاخوري استفاده ميشود. در کيفيت فيزيکي تمام انواع شيشههاي تخت ، نظير همواري و نداشتن موج و پيچ ، بهبود کلي حاصل شده، اما ترکيب شيميايي تغيير زيادي نکرده است (گردآوری : انجمن ناجی) اصولا ترکيب شيميايي در گستره زير قرار ميگيرد: SiO2 از %70 تا %74 ، CaO از %8 تا %13 ،Na2O از %13 تا %18. فراوردههايي که اين نسبتها را دارند، در دماهاي نسبتا پايينتري ذوب ميشوند. در توليد شيشه بطري ، بخش عمده پيشرفت از نوع مکانيکي است (گردآوری : انجمن ناجی)
در هر حال ، تجارت نوشابهها ، سبب ايجاد گرايشي در بين شيشه سازان براي توليد ظروف شيشهاي با آلومين و آهک زياد و قليائيت کم شده است (گردآوری : انجمن ناجی) اين نوع شيشه با دشواري بيشتري ذوب ميشود، اما در برابر مواد شيميايي مقاومتر است (گردآوری : انجمن ناجی)ﺷﻴﺸﻪ های ﻣﻘﺎوم ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﺮارت ﻳﺎ ﺳﮑﻮرﻳﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ از١٠٠٠ﺳﺎل اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺷﻴﺸﻪ ﻗﺮار داﺷﺘﻪ اﺳﺖ.
اﻣﺎ اوﻟﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ در ﺳﺎل١٨٧٠ﻣﺤﻘﻖ ﺷﺪ. درﺁن زﻣﺎن ﺷﻴﺸﻪ را ﺗﺎ درﺟﻪ ﻗﺮﻣﺰ ﺷﺪن ﺣﺮارت ﻣﯽ دادﻧﺪ وﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﻓﺮو ﺑﺮدن در روﻏﻦ ﺳﺮد ﺁن را ﺧﻨﮏ ﻣﻴﮑﺮدﻧﺪ.
در ﺳﺎل١٩٢٨ﻓﺮاﻧﺴﻮﻳﻬﺎ روش ﺑﻬﺘﺮﯼ را اﺑﺪاع ﻧﻤﻮدﻧﺪ. در ﺁن روش ﺷﻴﺸﻪ ﻣﻌﻠﻖ را ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﻴﺮﻩ ﻧﮕﻬﺪارﯼ ﻣﯽ ﺷﺪﻩ در ﮐﻮرﻩ اﻟﮑﺘﺮﻳﮑﯽ ﺣﺮارت ﻣﯽ دادﻧﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎ وزﻳﺪن ﺑﺎد ﺳﺮد ﺁن را ﺧﻨﮏ ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ.اﻳﻦ روش ﮐﻤﺎﮐﺎن ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﯽ ﺷﻮد. اما این روش یک عیب دارد و آن ﺑﻪ وﺟﻮد آمدن ﺧﻤﻴﺪﮔﯽ S ﺷﮑﻞ در ﺷﻴﺸﻪ و ﺑﺎﻗﯽ ماندن ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎل ﮔﻴﺮﻩ ها روﯼ ﺷﻴﺸﻪ است (گردآوری : انجمن ناجی)
در ﺳﺎﻟﻬﺎﯼ اﺧﻴﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻴﺸﻪهای اﻳﻤﻦ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ ﻋﻤﻮدﯼ ﺟﺎﯼ ﺧﻮد را ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از روش اﻓﻘﯽ دادﻩ اﺳﺖ. ﮔﺮﭼﻪ اﻳﻦ روش ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﺮاﻧﺘﺮ اﺳﺖ اﻣﺎ ﮐﻴﻔﻴﺖ ﺷﻴﺸﻪ ﺳﮑﻮرﻳﺖ ﺷﺪﻩ ﺑﻬﺘﺮ و ﻓﺎﻗﺪ اﺛﺮ ﮐﺞ و ﻣﻌﻮﺟﯽ در اﺛﺮ اﺗﺼﺎل ﮔﻴﺮﻩ هﺎ و ﮐﺸﻴﺪﮔﯽ ﺷﻴﺸﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. در اﻳﻦ روش ﺷﻴﺸﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺻﺎف و ﻳﮑﻨﻮاﺧﺖ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮرﻳﮑﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان از ﺁن در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﻴﺸﻪ دوﺟﺪارﻩ وﻟﻤﻴﻨﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﻮد. رنگ شيشه بطريها بدليل انتخاب بهتر و تخليص مواد خام و استفاده از سلنيم به عنوان زنگزدا بسيار بهتر از قبل است (گردآوری : انجمن ناجی) 4- شيشه سربي با جانشين شدن اکسيد سرب به جاي اکسيد کلسيم در شيشه مذاب ، شيشه سربي بدست ميآيد. اين شيشهها بدليل برخورداري از ضريب شکست بالا و پراکندگي نور زياد ، در کارهاي نوري از اهميت بسزايي برخوردارند. تاکنون ميزان سرب موجود در شيشه را به %92 نيز رساندهاند. درخشندگي يک بلور تراش داده شده خوب بدليل مقدار زياد سرب در ترکيب آن است (گردآوری : انجمن ناجی) مقدار زيادي از اين شيشه براي ساخت حباب لامپهاي برق ، لامپهاي نئون و راديوترونها بدليل مقاومت الکتريکي بالاي آنها مورد استفاده قرار ميگيرد. اين شيشه براي ايجاد حفاظ در برابر پرتوهاي اتمي نيز مفيد است (گردآوری : انجمن ناجی) شيشه بوروسيليکاتي شيشه بوروسيليکاتي ، معمولا حاوي حدود 10 تا 20 درصد B2O2 ، حدود 80 تا 85 درصد سيليس و کمتر از 10 درصد Na2O است (گردآوری : انجمن ناجی) اين نوع شيشه داراي ضريب انبساط کم ، مقاومت فوقالعاده زياد در برابر ضربه ، پايداري عالي در برابر مواد شيميايي و مقاومت الکتريکي بالاست (گردآوری : انجمن ناجی) ظروف آزمايشگاهي ساخته شده از اين شيشه ، تحت نام تجارتي پيرکس فروخته ميشود. با اين حال ، در سالهاي اخير نام پيرکس براي اجناس شيشهاي بسياري که ترکيب شيميايي ديگري دارند (مانند شيشه آلومين _ سيليکات در ظروف شيشهاي مناسب براي پخت و پز) نيز بکار ميرود. مصارف ديگر شيشههاي بوروسيليکاتي علاوه بر ظروف آزمايشگاهي عبارت است از واشرها و عايقهاي فشار قوي ، خطوط لوله و عدسي تلسکوپها.