در این قسمت سعی کرده ایم اطلاعات مفیدی در مورد قرص آلانزاپین،مصارف و عوراض آن بیاوریم:
اثر ضد سایکوز الانزاپین از طریق اثرات آنتاگونیستی آن بر روی گیرندههای دوپامین و سروتونین اعمال میشود.الانزاپین همچنین موجب مهار بازجذب سروتونین و دوپامین، در انتهای پیش سیناپسی اعصاب دستگاه عصبی مرکزی (CNS) میشود.
نکته از فارماکولوژی کاتزونگ : اکثر داروهای آنتی سایکوتیک گیرندههای دوپامینی (به خصوص گیرنده D2) را بلوک مینمایند. الانزاپین جزو داروهای آتیپیک جدید (شامل : ریسپریدون، کوئن تیاپین، سرتیندول و الانزاپین) میباشد که تمایل زیادی برای گیرنده ۵HT2a دارند.
نکته دیگر : به طور کلی اثرات داروهای ضد سایکوز بر مسیرهای مزوکورتیکال و مزولیمبیک اعمال میشود. همچنین اثر بر ناحیهٔ کمورسپتور محرک، سبب رفع تهوع و استفراغ میشود. عوارض این داروها (عوارض اکستراپیرامیدال، هیپرپرولاکتینمی) در نتیجه اثر داروها بر نواحی دیگر مغزی بروز میکند.
دسته دارویی: آنتی سایکوتیک
الانزاپین (به انگلیسی: Olanzapine)
نامهای تجارتی : Zyprexa -Zyprobiax
رده درمانی: ضد سایکوز .
رده فارماکولوژیک: مشتقات تینوبنزودیازپین (بنزودیازپینها)
اشکال دارویی: قرص ۲٫۵ ، ۵ ، ۱۰ و ۱۵ میلی گرمی
فارماکوکینتیک:
الانزاپین یک آنتاگونیست انتخابی گیرنده های سروتونین، دوپامین و موسکارینی است (گردآوری : انجمن ناجی)
مکانیسم اثر دارو مشخص نیست. اما احتمالاً از طریق گیرنده های دوپامین و سروتونین نوع ۲ عمل میکند. خنثی سازی گیرنده های غیر دو پامینی و ۵HT2 ، ممکن است در برخی دیگر از اثرات و عوارض جانبی این دارو موثر باشد.
الانزاپین به خوبی از دستگاه گوارش جذب و ۴۰% دارو پیش از رسیدن به گردش خون سیستمیک متابولیزه میگردد. غذا تاثیری در جذب دارو نداشته و حدود ۹۳% دارو به پروتئینهای پلاسما متصل می گردد. این دارو عمدتاً از طریق اکسیداسیون، توسط سیتوکروم (CYP ) P450 و گلوکورونیداسیون مستقیم متابولیزه و حداکثر غلظت سرمی دارو حدود ۶ ساعت پس از مصرف دارو ایجاد می شود. دقع دارو عمدتاً کلیوی و مقداری نیز( حدود ۳۰% ) از طریق مدفوع می باشد.
موارد مصرف:
۱- درمان اختلالات سایکوتیک
۲- درمان مانیای حاد همراه با اختلال دو قطبی نوع یک
موارد منع مصرف: حساسیت به دارو
مقدار مصرفی دارو: در درمان اسکیزوفرنی ۵ تا ۱۰ میلی گرم و در درمان مانیای دو قطبی ۱۰ تا ۱۵ میلی گرم در روز میباشد.
هشدارهای و احتیاطهای لازم:
مصرف این دارو حتماً باید تحت نظر پزشک بوده و نیز در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی گردد. به طور کلی داروهای آنتی سایکوتیک ممکن است موجب بروز سندوم نرولپتیک (NMS ) شود که علائم آن عبارت است از:
افزایش شدید دمای بدن، گرفتگی و خشکی ماهیچه ها، اختلالات ذهنی و بروز شواهد دال بر ناپایداری اتونومیک.
در موارد زیر دارو باید با احتیاط مصرف شود:
آلزایمر، سرطان سینه، بیماریهای قلبی، عروقی ، بیماریهای مغزی، عروقی، سابقه ایلئوس پاراالیتیک، گلوکرم زاویه تنگ، هیپرتروفی مشخص پروستات، نارسایی کبدی، صرع یا سابقه آن.
مصرف این داروها همچنین ممکن است باعث سندرم دیسکنزی تاردیو (TDS ) شود.
تداخلات دارویی:
– مصرف همزمان دارو با کار بامازپین، امپرازول یا ریفامپین دفع الانزاپین را افزایش با داروهایی مانند فلووکسامین دفع الانزاپین کاهش می یابد.
– الکل و داروهای مضعف سیستم عصبی همراه با الانزاپین باعث تشدید دپرسیون سیستم عصبی می شوند.
– اثرات داروهای آنتی کولینرژیک و داروهای پایین آورنده فشارخون همراه با الانزاپین افزایش و اثر لوودوپا ممکن است توسط لانزاپین خنثی گردد.
مصرف توام این دارو و داروهای هپاتوتوکسیک باید با احتیاط انجام شود.
عوارض جانبی:
هردارو به موازات اثر مطلوب درمانی ، ممکن است باعث بروز برخی عوارض ناخواسته گردد. با مصرف این دارو نیز ممکن است برخی عوارض ذیل بروز کند:
اضطراب، لرزش، ناراحتی حرکتی، عوارض اکستراپیرامیدال، تب، درد فقسه سینه، تنگی نفس، سرگیجه، سردرد، اختلالات بینایی، افزایش ضربان قلب، درد ناحیه شکم ، دردهای مفصلی، حالت تهوع و استفراغ، تغییرات خلق وخوی، افزایش وزن و کاهش خون و تشنگی.
شرایط نگهداری:
دارو را در جای خشک، دور از نور و در دمای کمتر از ۳۰ درجه سانتی گراد نگهداری کنید.
بخش روانشناسی و روانپزشکی انجمن ناجی http://najiforum.ir/forum-134.html