وایبر (به انگلیسی: Viber) یک نرمافزار مالکیتی چندسکویی پیامرسان فوری صدا روی پروتکل اینترنت برای تلفنهای هوشمند است که توسط شرکت وایبر توسعه داده شدهاست (گردآوری : انجمن ناجی) علاوه بر پیامرسانی متنی، کاربران میتوانند به تبادل تصاویر، ویدئو و پیامهای رسانهای بپردازند. نرمافزار وایبر برای مک اواس، اندروید، سیستمعامل بلکبری، آیاواس، سیمبیان، بادا، ویندوز فون و مایکروسافت ویندوز در دسترس قرار دارد.[۶] یک نگارش از نرمافزار برای لینوکس در حال توسعه است که در حال حاضر در مرحلهٔ آزمایشی عمومی قرار دارد.[۷] وایبر روی شبکههای نسل سوم شبکه تلفن همراه، پروژه مشارکتی نسل سوم شبکه تلفن همراه و وای-فای کار میکند. جهت کار با نرمافزار روی یک سیستمعامل مبتنی بر دسکتاپ الزامی است نرمافزار وایبر را روی یک تلفن نصب داشته باشید. وایبر در ۷ مه ۲۰۱۳ به ۲۰۰ میلیون کاربر رسید.[۸]
وایبر توسط ۴ همکار اسرائیلی تأسیس شد: تلمن مارکو، ایگور مگزینیک، سانی مارولی و اوفر اسمچا.[۹] تلمن مارکو مدیرعامل شرکت است، که چهار سال در ارتش اسرائیل مشغول به کار بودهاست و از دانشگاه تلآویو فارغالتحصیل شدهاست (گردآوری : انجمن ناجی) در ۱۴ فوریه ۲۰۱۴ وایبر توسط شرکت راکوتن به قیمت ۹۰۰ میلیون دلار خریداری شد.[۱۰] پیش از فوریه ۲۰۱۴، بیشتر سهام این شرکت را یک خانواده اسرائیلی به نام شباتای (۵۵٫۲٪) و تلمن مارکو (۱۱٫۴٪) و نیز یک شرکت آمریکایی به نام IRS وست (۱۲٫۵٪) در اختیار داشتهاند.[۱۱] تلمن مارکو از پاسخ به سؤالات صریح درباره نقش خود در آینده شرکت تحت مدیریت راکوتن، امتناع کرد.[۱۲]
محتویات
۱ تاریخچه
۲ قابلیتها و امکانات
۳ زبانها و بومیسازی
۴ شرکت
۵ مشکلات حریم خصوصی
۵.۱ مسأبه شنود و جاسوسی
۵.۲ چالش در کشورهای اسلامی
۵.۳ هک
۶ از دسترس خارج شدن وایبر
۷ در ایران
۸ جستارهای وابسته
۹ پانویس
۱۰ پیوند به بیرون
تاریخچه
وایبر در ۲ دسامبر ۲۰۱۰ ابتدا برای آیفون، برای رقابت مستقیم با اسکایپ ارائه شد. یک نگارش پیش از انتشار برای اندروید در مه ۲۰۱۱ ظاهر شد اما محدود به ۵۰٫۰۰۰ کاربر بود؛ در ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۲ یک نگارش محدود نشده منتشر شد. وایبر برای دستگاههای ویندوز فون و بلکبری در ۸ مه ۲۰۱۲ ارائه شد.[۱۳] با رسیدن به ۵۰ میلیون کاربر در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۲، پیامرسانی گروهی و موتورِ کیفیت صدای بالا به هر دو نرمافزارهای اندروید و آیفون اضافه شدند. از این نرمافزار برای سریهای ۴۰ نوکیا،[۱۴] سیمبیان[۱۵] و سیستمعامل بادای سامسونگ[۱۶] نیز در همان روز خبر دادند.[۱۷] در ابتدا، قابلیت تماس صوتی فقط برای نرمافزارهای آیفون و اندروید در دسترس بود، با این وعده که تماس صوتی به نگارشهای رسیدنیِ نرمافزارهای بادا، سیمبیان و ویندوز فون اضافه خواهد شد، اما هیچ اشارهای به سیستمعامل بلکبری و سری ۴۰ نوکیا نشد. این محدودیت بنظر میرسد بخاطر هستهٔ بلکبری و سری ۴۰ نوکیا باشد که از نرمافزارهای صدا روی پروتکل اینترنت پشتیبانی آسانی نمیکند.[۱۸] همانطور که وعده داده شد، در ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۲، تماس صوتی با کیفیت بالا و پیامرسانی گروهی برای ویندوز فونهایی که روی دستگاههای نوکیا نصب هستند، بعنوان بخشی از همکاری منحصر به فرد با نوکیا[۱۹] در دسترس قرار گرفت.[۲۰] وایبر همراه تماس صوتی بطور رسمی برای همهٔ دستگاههای ویندوز فون ۸ در ۲ آوریل ۲۰۱۳ منتشر شد.[۲۱] در اوت ۲۰۱۳، وایبر بعنوان یک نرمافزار آزمایشی عمومی برای لینوکس منتشر شد. در ابتدا، نگارش دودویی ۶۴ بیت برای دریافت در دسترس قرار گرفت.[۲۲] در ۱۳ فوریه ۲۰۱۳، راکوتن از خرید وایبر به قیمت ۹۰۰ میلیون دلار خبر داد.[۱۲]
قابلیتها و امکانات
قابلیتهای اصلی این برنامه بر روی سیستمعامل اندروید و آی او اس و ویندوزفون مکالمه بوسیله اینترنت، ارسال عکس، شکلک و ارسال متن است (گردآوری : انجمن ناجی) این برنامه کاملاً رایگان در اختیار کاربران قرار گرفتهاست (گردآوری : انجمن ناجی) برای ثبت نام در این برنامه باید شماره تلفن همراه شخص به آن اعلام شود و توسط یک پیام کوتاه، کد ورود به برنامه به کاربر اعلام میشود. همچنین کاربران میتوانند توسط همان تلفن همراه برنامه را بر روی رایانه شخصی و یا تبلت خود نصب کنند و به صورت اشتراکی از این برنامه در همگی آنها استفاده کنند. وایبر با استفاده از دفترچه تلفن موجود در تلفن همراه سایر افرادی که نرمافزار فوق را نصب کرده و در دفترچه تلفن قرار دارند را شناسایی کرده و آنها را در لیست دوستان در نرمافزار فوق قرار میدهد. نسخه جدید این نرمافزار اجازه اضافه کردن شکلکهای جدیدی را نیز به کاربرانش میدهد. برخی از این شکلکها با پرداخت هزینه قابل دریافت و برخی نیز رایگان هستند.
زبانها و بومیسازی
وایبر در حال حاضر در ۳۰ زبان در دسترس قرار دارد: فارسی، انگلیسی، عبری، آلبانیایی، چینی سنتی، چینی سادهشده، فرانسوی، آلمانی، ایتالیایی، یونانی، ژاپنی، کرهای، نپالی، پرتغالی، اردو، اسپانیایی، سوئدی، روسی و اوکراینی.[۵]
شرکت
وایبر مدیا شرکتی در لاسوگاس میباشد که در قبرس به ثبت رسیدهاست[۲۳][۲۴] و مراکز توسعه آن در بلاروس و اسرائیل قرار دارند. این شرکت را تلمن مارکو و ایگور مگزینیک، که دوستان یکدیگر در هنگام کار در نیروهای دفاعی اسرائیل بودهاند تاسیس کردند.[۲۵] این شرکت در اسرائیل اداره میشود، و البته بسیاری از تولید و توسعه آن بهخاطر کمتربودن هزینهٔ نیروی کار در بلاروس، در این کشور انجام شدهاست (گردآوری : انجمن ناجی)[۲۵]
مدل چرخه سرمایه شرکت نامعلوم است؛ این شرکت هیچ درآمدزایی ای ندارد، اما در سال ۲۰۱۳ اعلام کرد اقدام به فروش شکلک در نرمافزار خود میکند. تأمین سرمایه این شرکت توسط سرمایهگذاران شخصی است، که تلمن مارکو آنها را «دوستان و خانواده» نامیدهاست (گردآوری : انجمن ناجی)[۲۶] تا ۲۰۱۳، در این شرکت ۲۰ میلیون دلار سرمایهگذاری شدهاست (گردآوری : انجمن ناجی)[۲۷]
مشکلات حریم خصوصی
نرمافزار وایبر به خاطر محافظت ضعیف از دادهها مورد انتقاد قرار گرفتهاست (گردآوری : انجمن ناجی) وایبر دادهها را به طور گسترده جمعآوری میکند که بسیار بیشتر از مقدار دیگر نرمافزارهای مشابه (مانند اسکایپ) است؛ هم اطلاعات کاربران سرویس اسکایپ و هم غیر کاربران این سرویس (مانند اطلاعات شماره تلفنهای گوشی کاربر، بیرون از وایبر). بسیاری از این دادهها بدون رضایت و اطلاع کاربران جمعآوری میشود، که «قوانین محافظت از داده» اتحادیه اروپا را نقض میکند.[۲۸] همچنین شرکت وایبر مشخص نکردهاست که چه هنگام و برای چه مقاصدی از دادههای جمعآوریشده استفاده میکند، و این دادهها در اختیار چه کسانی قرار میگیرند.[۲۸]
نرمافزار وایبر همه اطلاعات موجود در دفتر تلفن را استخراج میکند،[۲۹] و بر روی سرورهای وایبر قرار میدهد.[۳۰] برای نمونه وایبر هنگام نصب درخواست میکند که به نرمافزار تواناییهای گسترده شامل تغییر پروندههای روی دستگاه داده شود. آنچه موجب افزایش بدگمانی به این نرمافزار شدهاست، این است که سازنده نرمافزار چندین سال در ارتش اسرائیل خدمت کردهاست (گردآوری : انجمن ناجی)[۲۹] به علاوه مالک شرکت از افشاکردن منابع مالی شرکت و روش درآمدزایی آن امتناع کرده بود.[۲۹]
مسأبه شنود و جاسوسی
اخبار و گزارشهایی وجود دارد که نرمافزار به شماره تلفنها، پیامکها، شمارههای تماسگرفتهٔ کاربر، حتی آنهایی که جزء نرمافزار نیستند، دسترسی پیدا میکند، و توانایی این را دارد که موقعیت جغرافیایی کاربران را تشخیص دهد، و به صوتها، عکسها و فیلمهای ضبطشدهٔ کاربر دسترسی پیدا کند. وایبر همچنین قادر است همه پروندههای روی گوشی تلفن، و حتی تنظیمات کاربر و برنامههای نصب شده او را ببیند.[۳۱][۳۲]
چالش در کشورهای اسلامی
نگرانیها در مورد خاستگاه اسرائیلی این نرمافزار توسط بسیاری از وبلاگنویسان در دنیای عرب مطرح شدهبود، با این باور که احتمال دارد در جاسوسی دخالت داشته باشد[۳۳] زیرا وایبر اطلاعات ضروری کاربران را جمعآوری میکند. این نگرانیها بعداً توسط وبگاه خبری العربیه شدت گرفت،[۳۴] که به تلمن مارکو اشاره میکند برای ارتش اسرائیل خدمت میکند و تأسیسات توسعهٔ وایبر را در اسرائیل دارد. بعدها، در مصاحبهٔ گاردین با تلمن مارکو، او تأیید کرد وایبر تماماً توسط چیزی که خودش از آن بعنوان «دوستان و خانواده» یاد میکند تأمین میشود.
ما هرگز یک دلار هم از دولت اسرائیل نگرفتیم، ما حتی در اسرائیل ثبت نشدیم. ما یک مرکز توسعه و تحقیق را در اسرائیل داریم و همهاش همین است (گردآوری : انجمن ناجی)[۲۶]
هک
در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۳ به پشتیبان سیستم وایبر توسط ارتش الکترونیک سوریه آسیب وارد شد. به گفتهٔ وایبر هیچگونه اطلاعات حساس کاربران در این میان در دسترس قرار نگرفتند.[۳۵][۵]
از دسترس خارج شدن وایبر
مسئولان مصری معتقدند به دلیل «ریشههای اسرائیلی» نرمافزار، توسط آن به تلاشهای جاسوسی اسرائیلی کمک میشود. ارتش مصر هر گونه استفاده از این نرمافزار را توسط نیروهای نظامی و خانوادهشان قدغن نمودهاست (گردآوری : انجمن ناجی)
در دسامبر ۲۰۱۲، وزارت ارتباطات لبنان برنامه وایبر را در همگی شبکههای تلفن همراه و DSL کشور مسدود کرد، چرا که این برنامه اسرائیلی است (گردآوری : انجمن ناجی)
در ۵ ژوئن ۲۰۱۳ کمیسیون ارتباطات و فناوری اطلاعات عربستان سعودی اقدام به مسدودسازی برنامه وایبر کرد، زیرا با قوانین و مقررات تنظیمی عربستان مطابقت ندارد. در ۹ مه ۲۰۱۳ رئیس شرکت وایبر اعلام کرد محدودیتهای شرکت ارتباطات عربستان را دور خواهد زد، و کاربران عربستانی خواهند توانست بدون موافقت کمیسیون ارتباطات و فناوری اطلاعات عربستان از برنامه وایبر استفاده کنند.
عصر ایران اعلام کرد، طبق گزارشهای غیر رسمی رسیده، وایبر در شامگاه ۲۴ اردیبهشت ۹۳ از دسترس برخی کاربران ایران خارج شد. پیشتر این خبر در رسانهها به نقل از دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه انتشار یافته بود، فیلتر شدن نرمافزارهای تانگو، وایبر، واتساپ و کوکو در دستور این گروه هنوز از دستور بررسی خارج نشدهاست (گردآوری : انجمن ناجی)[۳۶] در حال حاضر وایبر در ایران در دسترس است (گردآوری : انجمن ناجی)
پایگاه اطلاعرسانی و خبری جماران به نقل از تسنیم اعلام کرد، سردار اسماعیل احمدیمقدم فرمانده ناجا با مجرمانه خواندن اقدام برخی افراد در توهین به امام خمینی در شبکههای اجتماعی تلفن همراه گفت:
ما با کسانی که حدود آزادی را رعایت نکنند و از قوانین کشور تخطی کنند، به عنوان یک مجرم و متخلف برخورد خواهیم کرد.
در واکنش به اقدام هتاکانه برخی هنجارشکنان در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی تلفن همراه و ایجاد صفحات توهین آمیز به امام خمینی و ادعای برخی که عنوان میکنند برای برخورد با این موضوع باید اقدام به فیلتر کردن این شبکههای اجتماعی کرد، اظهار داشت:
این که در حال حاضر خیابانهای ما باز است و آزادی در کشورمان وجود دارد، دلیل نمیشود رانندهای با هر سرعت دلخواهی در خیابانهای شهر براند؛ لذا این اقدامات توهینآمیز یک جرم است (گردآوری : انجمن ناجی)
به گزارش جماران، همچنین صادق زیباکلام تحلیلگر مسائل فرهنگی و سیاسی معتقد است که پیامکهای جسارتآمیز به بزرگان نظام ایران کهاز طریق شبکهٔ وایبر دست به دست میشوند، ممکن است از جانب کسانی باشد که با انگیزههایی مشخص قصد فیلتر کردن این شبکه اجتماعی را دارند. او همچنین گفت، که از این موضوع استفاده شده تا به وسیلهٔ آن، از اینترنت پرسرعت جلوگیری شده و شبکههای اجتماعی فیلتر شوند.[۳۷]
در ایران
بنابر اظهارات علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت یازدهم، بیش از ۱۰ میلیون ایرانی عضو این شبکه اجتماعی میباشند.[۳۸] بنا به گزارش الکسا اینترنت، کاربران داخل ایران دارای بزرگترین درصد بازدید کنندگان از شبکه وایبر دات کام است و ایرانی ها بیش از ۱۷ در صد از کاربران این شبکه را تشکیل می دهند. شبکه رایگان وایبر با توجه به اشتهای سیری ناپذیرکاربران ایرانی به طنز، به صورت وسیله ای برای رد وبدل کردن تازه ترین جوک ها درآمده است (گردآوری : انجمن ناجی) از دولت حسن روحانی بارها خواسته شده است که شبکه هایی نظیر وایبر و واتس آپ را مسدود کند اما محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تا کنون از انجام چنین درخواستی خودداری کرده است (گردآوری : انجمن ناجی)[۳۹]
جستارهای وابسته
واتساپ (رقیب اصلی)
اسکایپ (رقیب اصلی)
تلگرام
ویکر
پانویس
پرش به بالا ↑ Viber Media S. à r.l. (2014-12-18). "Viber - Android Apps on Google Play". گوگل پلی. گوگل. Retrieved 2015-02-16.
پرش به بالا ↑ Viber Media, Inc (2015-01-04). "Viber On the App Store on iTunes". App Store. Apple. Retrieved 2015-01-16.
↑ پرش به بالا به: ۳٫۰ ۳٫۱ Viber Media (2013-11-19). "BlackBerry World - Viber". BlackBerry App World. بلکبری لیمیتد (RIM). Retrieved 2014-04-20.
↑ پرش به بالا به: ۴٫۰ ۴٫۱ Viber Media (2014-04-14). "Viber". فروشگاه ویندوز فون. Retrieved 2014-04-20.
↑ پرش به بالا به: ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ "Supported Languages". Viber. Retrieved 30 January 2014.
پرش به بالا ↑ "Viber - Frequently asked questions". http://www.viber.com. Viber Media. Retrieved May 13, 2013.
پرش به بالا ↑ First Viber for Linux version available (Google+)
پرش به بالا ↑ Viber Unveils Desktop App
پرش به بالا ↑ אקזיט ענק: רקוטן היפנית רוכשת את וייבר תמורת כ-900 מיליון דולר Assaf Gilad 14.02.14, 08:27, Calcalist
پرش به بالا ↑ http://www.theverge.com/2014/2/14/541108...by-rakuten
پرش به بالا ↑ http://www.vedomosti.ru/newspaper/articl...za-900-mln
↑ پرش به بالا به: ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ "Japanese Internet Giant Rakuten Acquires Viber For $900M". TechCrunch. February 13, 2014. Retrieved February 14, 2014.
پرش به بالا ↑ Viber for BlackBerry® and Windows Phone 7 Now Available
پرش به بالا ↑ "Nokia Store: Download Viber and many other games, wallpaper, ringtones and mobile apps on your Nokia phone". Store.ovi.com. Retrieved 2013-06-06.
پرش به بالا ↑ "Nokia Store: Download Viber and many other games, wallpaper, ringtones and mobile apps on your Nokia phone". Store.ovi.com. Retrieved 2013-06-06.
پرش به بالا ↑ "Viber for Bada - Free messages on Samsung Bada". Viber.com. Retrieved 2013-06-06.
پرش به بالا ↑ Cooper, Daniel (September 11, 2012). "Viber comes to Symbian, S40 and Bada, adds HD voice calling and group messaging to Nokia Lumia handsets". Engadget. Retrieved 13 February 2013.
پرش به بالا ↑ Why Viber won’t have free phone calls on Blackberry App soon
پرش به بالا ↑ Cooper, Daniel (2012-09-11). "Viber comes to Symbian, S40 and Bada, adds HD voice calling and group messaging to Nokia Lumia handsets". Engadget.com. Retrieved 2013-06-06.
پرش به بالا ↑ "Viber for Nokia Lumia smartphones updated to v2.2, Adds HD Voice Calling". SymbianTweet. 2012-09-22. Retrieved 2013-06-06.
پرش به بالا ↑ "WP8 Users Rejoice! Viber With Voice For Windows Phone 8 Has Been Released". Retrieved 2013-04-02.
پرش به بالا ↑ "Popular mobile IM/VoIP app 'Viber' available for Linux". WebUpd8. 26 August 2013. Retrieved 12 October 2013.
پرش به بالا ↑ Viber sold for $900m by Hillel Koren, 14/02/2014, 14:55
پرش به بالا ↑ Viber - DMCA Policy
↑ پرش به بالا به: ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ The Skype Killers of Belarus By Brett Forrest August 23, 2012, Bloomberg Businessweek, Technology
↑ پرش به بالا به: ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ "Viber founder: 'People should be concerned about privacy'". theguardian.
پرش به بالا ↑ Free-Calling App Viber Jumps To Desktop, Hits 200 Million Users
↑ پرش به بالا به: ۲۸٫۰ ۲۸٫۱ Telefon-App Viber: Ihre Nummern, bitte, دی سایت am 26. Februar 2012
↑ پرش به بالا به: ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ ۲۹٫۲ http://techcrunch.com/2010/12/10/viber-c...-web-tctv/
پرش به بالا ↑ http://www.zeit.de/2012/09/Telefonsoftware-Viber
پرش به بالا ↑ http://www.aitnews.com/technology_indept...81625.html
پرش به بالا ↑ http://www.alarabiya.net/articles/2012/1...50517.html
پرش به بالا ↑ "Israeli Viber is spying on you". UltGate.
پرش به بالا ↑ "ما لا تعرفه عن برنامج المحادثات المجانی "فایبر". Al Arabia.
پرش به بالا ↑ Crook, Jordan. "Viber Attacked By Syrian Electronic Army". TechCrunch (in English). Retrieved 29 August 2014.
پرش به بالا ↑ وایبر هم فیلتر شد - عصر ایران
پرش به بالا ↑ «احمدی مقدم: پلیس با اهانت کنندگان به امام روحالله (ره) در شبکههای اجتماعی برخورد میکند/ زیباکلام: پیامکهای جسارت آمیز را به قصد فیلتر کردن وایبر منتشر میکنند». سایت جماران. بازبینیشده در ۲۰۱۴-۰۹-۰۷.
پرش به بالا ↑ رحیم صفوی: مسئولان از پیشرفتهای فناوری اطلاعات در دنیا بی خبرند دویچهوله فارسی
پرش به بالا ↑ | جوک، سیاست و تجویز دارو: زندگی ایرانی ها در وایبر بی بی سی فارسی، ۱۸ اسفند ۱۳۹۳
پیوند به بیرون