الف:علل پیشرفت:درپیشرفت وتوسعه ژاپن علل وعوامل چندی دخیل بوده است (گردآوری : انجمن ناجی)
ازجمله:
1- اهمیت دادن به مقوله تعلیم وتربیت: درمیان کشورهای صنعتی جهان کشور ژاپن به
عنوان نمونه بارزی مطرح است که با استفاده از تعلیم وتربیت توانسته در ساختارهای اجتماعی ، اقتصادی وفنی خود بالاترین میزان تغییر وتحول را ایجاد کند
.
ژاپن برخلاف کشورهای اروپایی در زمینه صنعتی شدن فرآیند تلاش وتجربه طولانی ای را تجربه نکرد ، بلکه با توسعه ناگهانی نظام تعلیم وتربیت خود واستفاده از جهان به عنوان دانشگاه
عمومی توانست به این درجه از رشد صنعتی دست یابد.ژاپن بعد از قرن هفدهم آموزش
وپرورش را عامل اساسی رشد اقتصادی خود قراد داد. ( ازکیا مصطفی؛جامعه شناسی توسعه ، ص62 )
............................................
2- نحوه برخورد وتعامل با فرهنگ غرب : اغلب علل ورمز وراز پیشرفت ژاپن را در برخوردبا تمدن غرب جلوه می دهند که ژاپن درموقع تماس باغرب ، از کمال سلامتی فرهنگی برخوردار بود ودر تجدد وصنعتی شدن راه معقولی اختیار کرد ودانسته یا ندانسته این نکته را دریافت که صنعت وتفکری که الهام بخش آنست واحدی است تجزیه نا پذیر واین
دو را باید با هم فرا گرفت وآموخت.از این رو به قول » کارل لویت » فیلسوف آلمانی کهدر دهه سی به ژاپن رفته بود ، ژاپنی ها فلسفه آلمان را بخوبی می شناختند ودرآنزمان کانت شناس وهگل شناس حتی هوسرل شناس داشتند.ژاپن مدتها تقلید را پیش
ساخت ، هم تقلید علمی وصنعتی وهم تقلید شیوه تفکر را.
اما با آنکه در زمینه صنعت وتولید مبدل به قدرت جهانی شد واز تنگای تقلید بدر آمد وبه آفرینندگی صنعتی رسید.در زمینه تفکر بجز کوششهایی چشمگیر در زمینه ادبیات وهنر ، به پایه آفرینندگی غرب نرسید وهیچ متفکری از آن سرزمین برنخاست که مانند متفکران غربی درباره عاقبت انسان ، تاریخ وسیطره تکنیکی بیندیشند وراه های نوی بگشایند. ( شایگان ، داریوش؛آسیا دربرابر غرب ، ص60 )
با این حال این فقط یک پیشرفت مادی بوده است وپا به پای آن معنویت ازآن جا رخت برمی بست تا اینکه محققان به این شیوه از زندگی ژاپنی ها هشدار داده اند: « درمورد تعادلی که ژاپنی ها میان زندگی سنتی وشیوه غربی بوجود آورده اند ، باید گفت که این
تعادل بسیار آسیب پذیر است (گردآوری : انجمن ناجی)با اینکه به گفته لویت » ژاپنی ها موفق شده اند که یک
زندگی دو چهره داشته باشند ودر خانه وزندگی خصوصی به راه ورسم نیاکان خودزندگی کنند ودر بیرون سوداگران اقتصادی باشند ، این همزیستی موقتی است وناگزیر رو به زوال خواهد رفت ، چنانکه آثار آن هم اکنون به خوبی پدیدار است (گردآوری : انجمن ناجی) ( همان ص61 )
......................
3 - مدیریت کارآمد؛ منطبق با نیازهای جامعه ژاپن:ووگل معتقد است: پیشرفت های ژاپنی ها بیشتر دستاورهای ساختارهای سازمانی ، سیاست
گذاری و برنامه ریزی
درست آنهاست (گردآوری : انجمن ناجی) شاید بتوان گفت مدیریت ژاپنی که زبانزد جهانیان است در این توفیق سهم بسزایی داشته است (گردآوری : انجمن ناجی)
..........................................
4- پر کار وسخت کوش بودن که پرکاری آنها زبانزد شده است (گردآوری : انجمن ناجی)
5- رعایت نظم و قانون و احترام به حقوق دیگران؛
6- برنامه ریزی درست و دقیق و منطبق با واقعیتها و توانمندی کشور
7- فرهنگ استقلالطلبی ( به ویژه استقلال اقتصادی ) ؛
8- اهتمام به کارگروهی ( تیمی )
9- برخورداربودن ازنظام آموزشی کارآمد ( کیفیت بالای آموزش )
10- توجه به انضباط کاری و شوق به کار
11- , ....
بسیاری از پژوهشگران علل توفیق ژاپن را به نظام آموزش و پرورش کارآ ، با کیفیت وسرمایه گذاری زیاد روی پرورش منابع انسانی ، سخت
کوشی و وفاداری افراد به سازمان هائی که در آن کار می کنند ، احساس تعهد در جهت رشد و پیشرفت ، فداکاری و آمادگی برای اصلاح نارسائی ها و اشتباهات خود ، سازماندهی و مدیریت بسیار خوب و کارساز نسبت میدهند »
هر یک از اینها وعوامل دیگر دست به دست هم داده وپیشرفت ژاپن را رقم زده اند.
ب:آداب ورسوم ژاپنی ها :با آنکه در حال حاضرکشور ژاپن در صف ممالک مترقی جهانگام برمی دارد وپیشتاز عرصه رقابت های صنعتی واقتصادی است وبا وجود آنکه ظاهرا بیکاری ، بی سوادی وفقر درآن وجود ندارد وبرای مردم سخت کوش آن رفاه نسبی وعدالت برقرار است اما به دلیل آن که ثروت وپول وقدرت آفت زاست ، وتنها رفاه مادی بهروزی وسعادت مطلق را تأمین وتضمین نمی کند ، لذا در کنار جنبه های مثبت وامتیازات مادی ، جامعه ژاپن از جنبه ها ونکات منفی وضعف ، نارساییها وبیماری های اخلاقی واعتقادی برخوردار است (گردآوری : انجمن ناجی) وآن خرافه پرستی وباورداشت های مذهبی بی پایه است (گردآوری : انجمن ناجی)البته به خدا اعتقاد دارند اما خداوندی که ساخته وپرداخته اوهام واساطیر وخیالپردازی های متولیان ادیان اصلی انان یعنی شینتویسم وبودیسم و... است (گردآوری : انجمن ناجی)
اکثریت آنان پیرو مذهب شینتو هستند که خود پایه محکمی درباره خدا واصل توحید ندارد...از خرافه پرستی آنان اینکه نیای پادشاه خود را از تبار اله خورشید می دانند.
ژاپنی ها به فرمانروایشان تا مقام الوهیت احترام می گذارند واورا مظهر ملیت وهویت خویش می پندارند وجنبه ماوراء طبیعی به او می دهند وبراین عقیده واهی پای می فشارند.آنان در برابر مجسمه خدایان شینتو نیایش می کنند ، دخیلهای متنوع وفراوانی
برای مشکل گشایی می بندند. فرهنگ برهنگی به تقلید از غرب در بین زنان آنان نیز وجود دارد... ( حسین رزمجو ، آداب و رسوم در جامعه ژاپن؛مجله کیهان فرهنگی ،شماره 86 تیر 1371 - »
ج:فرهنگ مطالعه وکتاب : شیوه آموزشی آنان عمل گرا بوده ودانش آموزان درکارهای
مدرسه مشارکت فعال دارند. ( در این زمینه بیش از این نکاتی نیافتیم )
.................................
د:شیوه معیشت ژاپنی ها: ژاپنی ها به علت مشغله کاری زیاد اغلب در محلهای شغلی خود به سر می برند ، غذاهای خود را در رستورانها صرف می کنند ، از این رو چندان درخانه های خود نمی مانند وصرفاًبرای استراحت به منزل می روند ، فرصت کافی برایخوش وبش کردن و وقت کشی ندارند بدین جهت ساعات مفید آنها نیز بسیاز زیاد می باشد.