پس از پیدا شدن حالت توبه و پشیمانی و ندامت از کارهای ناپسند، چند عمل سزاوار است:
۱ – سه روز روزه گرفتن؛
حضرت امام صادق(ع) میفرماید: “توبه نصوح که خداوند به آن امر فرموده، روزه گرفتن روز چهار شنبه، پنج شنبه و جمعه است”.
(وسائل الشیعه، باب ۸۸، کتاب چهارم، ح ۱)
۲ – غسل توبه؛
حضرت رضا(ع) به کسی که میخواست از گناه استماع غنا توبه کند، فرمود: “برخیز و غسل کن”. و پیامبر(ص) میفرماید: “نیست بندهای که گناهی کند و هر اندازه که باشد، سپس پشیمان شود و توبه کند؛ مگر این که خداوند به عفو و آمرزش به او رجوع میفرماید. سپس [به آن شخص که میخواست توبه کند] فرمود: برخیز و غسل کن و برای خدا سجده نما”.
(مستدرک الوسائل، ج ۱۲)
۳ – خواندن دو یا چهار رکعت نماز؛
امام صادق(ع) میفرماید:”هر بندهای که گناهی کرد، پس برخیزد و تحصیل طهارت کند (وضو بگیرد) و دو رکعت نماز بخواند و از خداوند طلب آمرزش نماید، بر خداست که توبهاش را بپذیرد”.
(وسائل الشیعه، باب ۸۶ کتاب جهاد)
۴ – استغفار و خواندن دعا ؛
استغفار و خواندن دعاهای توبهای که از ائمه اطهار(ع) وارد شده است، خصوصاً دعاهای صحیفه سجادیه (به خصوص دعای ۳۱) و نیز مناجات خمسة عشر (بخصوص مناجات اول) و… باید هنگام خواندن دعا، معانی آنهارا متذکر باشد و سعی کند که حالش با گفتارش یکی باشد.
۵ – تکرار توبه و استغفار؛
حضرت صادق(ع) میفرماید: “هرگاه بندهای زیاد آمرزش جوید، نامه عملش بالا میرود، در حالی که میدرخشد”.
(کافی، کتاب دعا، باب استغفار)
۶ – در نظر گرفتن زمان مناسب برای استغفار؛
اختیار کردن وقت سحر برای استغفار (هر چند در هر وقتی که حالت توبه و دعا باشد، استغفار در آن وقت مطلوب و نافع است) ؛ لکن سحر اثر خاصی در پاک شدن از گناهان دارد و خداوند در چند جای قرآن مجید، به آن امر فرموده و استغفار کنندگان در سحر را مورد ثنای خود قرار داده است و آن را صفای اهل تقوا و بهشتیان میشمارد”.