به اصفهان رفته بودم . کنار سي و سه پل نشسته بودم . نگاهم به دختر بچه سه يا چهار ساله خارجي افتاد که از پدر و مادرش اندکي فاصله گرفته بود و داشت مرا نگاه ميکرد . بقدري چهره زيبا و بانمکي داشت که بي اختيار با دستم اشاره کردم به طرفم بيايد اما در حالتي از شک و ترس از جايش تکان نخورد . دو سه بار ديگر هم تکرار کردم اما نيامد . به عادت هميشگي ، دستم را که خا لي بود مشت کردم و به سمتش گرفتم تا احساس کند چيزي برايش دارم . بلافاصله به سويم حـرکت کرد . در همين لحظه پدرش که گويا دورادور مواظبش بود بسرعت به سمت من آمد و يک شکلات را مخفيانه در مشتم قرار داد . بچه آمد و شکلات را گرفت . به پدرش که ايتاليايي بود گفتم من قصد اذيت او را نداشتم . گفت ميدانم و مطمئنم که ميخواستي با او بازي کني اما وقتي مشتت را باز ميکردي او متوجه ميشد که اعتمادش به تو بيهوده بوده است . کار تو باعث ميگرديد که بچه ، دروغ را تجربه کند و ديگر تا آخر عمرش به کسي اعتماد نکند . حال ما ايرانيها چگونه عمل ميکنيم . بابا ميشينه تو خونه جلوي بچه کوچک به زنش ميگه ، فلاني زنگ زد بگو من نيستم . مامانه به بچه ميگه اگه غذاتو بخوري برات فلان چيزو ميخرم بعد انگار نه انگار . بابا به بچه اش ميگه مامانت اومد نگو من به مامان بزرگ زنگ زدم بعد اين بچه بزرگ ميشه ميره تو جامعه . معلمش ميگه چرا مشق ننوشتي براحتي دروغ ميگه که خاله ام مرده بود نبوديم . فروشنده ميشه مثل آب خوردن جنس بنجل را بدروغ جاي اصلي ميفروشه . مهندس ميشه بجاي دو متر ، يک متر فونداسيون ميريزه ، دکتر ميشه ، اهمال در عمل جراحي را ايست قلبي گزارش ميکنه ، توليد کننده محصولات پروتئيني ميشه ، گوشت شتر و اسب مصرف ميکنه ، رييس هواپيمائي ميشه سقوط هواپيما را پاي خلبان مرده ميذاره وارد سياست ميشه سر ملت شيره ميماله . دروغ به اولين ابزار هر فرد براي دست يافتن به هدف تبديل ميشود . دروغ فساد و تباهي جامعه را ببار مياورد . اعتمادها را زايل ميکند . لذت زندگي جمعي و مدني را از بين ميبرد . ظلم و بيعدالتي را گسترش ميدهد . منشا بسياري از معضلات اجتماعي دروغ است . دروغ ريشه جامعه را خشک ميکند . دروغ در تمامي اجزاي زندگي ما ايرانيها براحتي جاري است و چون سيلي که هر لحظه بزرگتر ميشود در حال نابودي ما است مادر ، از آن لحظه که بدليل تنبلي خود ، شيشه شير خالي را در دهان نوزاد قرار ميدهد تا او را ساکت کند ، آموزش دروغ را به او آغاز کرده است