هر تلاوتی، قرائت هست ولی هر قرائتی، تلاوت نیست؛ با این توضیح که: قرائت قرآن، تنها؛ خواندن قرآن است اما تلاوت قرآن، شمرده خواندن قرآن است به همراه تدبّر و اندیشه در معنای آن و عمل به احکام آن و امید به وعدهها و هراس از تهدیدها و عبرت از داستانهای قرآن.
قرآن کریم کتابی است که میتواند ظلمتهای جهل و مشکلات انسانها را برطرف کند و بهترین راه استفاده از این کتاب هدایت، خواندن و تدبّر و تفکّر در آیات آن است، به همین خاطر، خداوند متعال فرمود: «فَاقْرَۆُا ما تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآن [مزّمل/20] هر مقدار كه مىتوانید از قرآن بخوانید» و همچنین فرمود: «أَفَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآن [محمد/24] آیا در قرآن نمىاندیشند؟»
خواندن قرآن؛ عبادت است و سبب جلای دلها و رفع فراموشی و بلغم:
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: «أَفْضَلُ عِبادَةِ اُمََّتی قِرَاءَةُ القُرآنِ برترین عبادت امت من خواندن قرآن است».
و فرمود: «إِنَّ هَذِهِ الْقُلُوبَ لَتَصْدَأُ كَمَا یَصْدَأُ الْحَدِیدُ وَ إِنَّ جَلَاءَهَا قِرَاءَةُ الْقُرْآن همانا این دلها زنگار میگیرد؛ همانطورى كه آهن زنگار میگیرد و همانا جلاى دلها (از این زنگار)؛ خواندن قرآن است».
و امام صادق (علیهالسلام) فرمود: «السِّوَاكُ وَ قِرَاءَةُ الْقُرْآنِ مَقْطَعَةٌ لِلْبَلْغَمِ مسواك زدن و خواندن قرآن بلغم را میبرند».
و در روایتی دیگر میفرماید: «ثَلَاثَةٌ یُذْهِبْنَ النِّسْیَانَ وَ یُحْدِثْنَ الذُّكْرَ قِرَاءَةُ الْقُرْآنِ وَ السِّوَاكُ وَ الصِّیَام سه چیز فراموشى را میبرند و یاد میآورند، خواندن قرآن، مسواك زدن و روزه».
فرق قرائت قرآن با تلاوت قرآن
هر تلاوتی، قرائت هست ولی هر قرائتی، تلاوت نیست؛ با این توضیح که: قرائت قرآن، تنها؛ خواندن قرآن است اما تلاوت قرآن، شمرده خواندن قرآن است به همراه تدبّر و اندیشه در معنای آن و عمل به احکام آن و امید به وعدهها و هراس از تهدیدها و عبرت از داستانهای قرآن.
تأثیری که تلاوت قرآن دارد این است که سبب نورانیت معنوی و خیر و برکت خانه و میشود، چنانکه رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: «خانههاى خود را با تلاوت قرآن، نورانی كنید... زیرا كه هرگاه در خانه، بسیار تلاوت قرآن شد، خیر و بركتش زیاد میشود، و اهل آن به وسعت میرسند، و آن خانه براى اهل آسمان درخشندگى دارد چنانکه ستارگان آسمان براى اهل زمین میدرخشند».
همراهی ملائکه و دوری شیاطین با خواندن همهی سورهها
البته خواندن همهی سورههای قرآن کریم موجب برکت در خانه و حضور ملائکه و دوری شیاطین میشوند چنانکه امام صادق (علیهالسلام) فرمودند: «خانهای که در آن قرآن خوانده شود و ذكر خدای عزوجلّ شود، بركتش زیاد میشود و فرشتهها در آن حاضر میشوند و شیاطین از آن دور میشوند و براى اهل آسمان میدرخشد مانند ستارههاى درخشان که براى اهل زمین مىدرخشند و خانهای كه در آن قرآن نخوانند و ذكر خدا نشود، بركتش كم میشود و فرشتهها از آن دورى میشوند و شیاطین در آن حاضر میشوند».
پس؛ فَاقْرَۆُا ما تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآن [مزّمل/20] هر مقدار كه مىتوانید از قرآن بخوانید.