زندگینامهحکیم جمال الدین ابو محمد الیاس بن یوسف بن زکی
بن مؤید نظامی گنجوی از داستانسرایان بزرگ و استادان
مسلم در سرودن شعر تمثیلی و بزمی است. او در سال 525 در شهر
گنجه متولد شد و همه عمر را به جز سفر کوتاهی که به دعوت
قزل ارسلان (581-587) به یکی از نواحی نزدیک گنجه کرد، در وطن
خود باقی ماند تا در سال 614 یا 619 در همین شهر وفات کرد و به
خاک سپرده شد. چنانچه از اشعار او معلوم می شود «فضیلت
نظامی منحصر به شعر و شاعری نبوده و از جوانی به فنون ادب
و تاریخ و قصص علاقه داشته و درتحصیل علم همت کرده و
مخصوصاً درنجوم صاحب اطلاع بوده است چنانکه خود گوید: هر
چه هست از دقیقه های نجوم----- با یکایک نهفته های علوم
...
ای به ازل بوده و نابوده ما وی به ابد زنده و فرسوده ما دور جنیبت کش فرمان تست سفت فلک غاشیه گردان تست حلقه زن خانه به دوش توایم چون در تو حلقه به گوش توایم داغ تو داریم و سگ داغدار مینپذیرند شهان در شکار هم تو پذیری که زباغ توایم قمری طوق و سگ داغ توایم بیطمعیم از همه سازندهای جز تو نداریم نوازندهای از پی تست اینهمه امید و بیم هم تو ببخشای و ببخش ای کریم چاره ما ساز که بی داوریم گر تو برانی به که روی آوریم این چه زبان وین چه زبان را نیست
...