بخش هشتم : استجابت دعا
96 - استجابت دعا
رسول خدا - (صلى الله عليه و آله و سلم ) - فرمودند هر كه بگويد:
لا اله الا الله وحده لا شريك له . اللهم صل على محمد و آل محمد.
مرغ سبزى ، از دهان او بيرون بيايد. و دو بال دارد. مكلل به مرواريد و ياقوت .
و چون آن دو بال را مى گشايد، به مشرق و مغرب مى رسد و از آن مرغ صدايى شنيده مى شود، مثل صدايى مگس نحل .
پس حق تعالى به او مى فرمايد كه : ((مرا مدح كردى و پيغمبر مرا مدح كردى ، الحال ساكن شو.))
آن مرغ مى گويد كه : ((چگونه ساكن شوم ، و حال آن كه تو گوينده ((لا اله الا الله )) را نيامرزيدى ؟))
خطاب مى رسد: ((ساكن شو، من او را آمرزيدم .))
97 - خدا جوادتر از آن است
در كتاب جمال الاسبوع (45)، از امام جعفر صادق - (عليه السلام ) - روايت شده است كه : ((وقتى بنده بگويد:
اللهم صل محمد وآله وعلى اهل بيته .
مستجاب مى شود هر دعايى كه بعد آن بكند؛ زيرا كه خدا از آن جوادتر است كه بعضى را رد نمايد، و بعضى را مستجاب گرداند.))
98 - شرايط استجابت دعا
شخصى خدمت امام صادق (عليه السلام ) آمد، و عرض كرد: دو آيه در قرآن است كه من هر چه به سراغ آن مى روم آن را نمى يابم (و به محتواى آن نمى رسم .)
حضرت فرمودند: ((كدام آيه ؟))
او گفت : آيه اول اين سخن خداوند است كه فرمودند: ((مرا بخوانيد تا دعاى شما را مستجاب كنم ))؛ ((ادعونى استجب لكم )) و من خدا را مى خوانم اما دعايم مستجاب نمى شود!
امام فرمودند: ((آيا فكر مى كنى خداوند عزوجل در وعده خود تخلف كرده ؟))
گفت نه .
فرمود: ((پس علت آن چيست ؟))
عرض كرد: نمى دانم .
فرمود: ((اينك به تو خبر مى دهم ، كسى كه اطاعت خداوند متعال كند در آن چه امر به دعا كرده و جهت دعا را در آن رعايت كند اجابت خواهد كرد.))
عرض كرد: جهت دعا چيست ؟
فرمود: ((نخست حمد خدا مى كنى و نعمت او را يادآور مى شوى ، سپس شكر مى كنى ، بعد درود بر پيامبر - (صلى الله عليه و آله و سلم ) - مى فرستى ، سپس گناهانت را به خاطر مى آورى و اقرار مى كنى و از آنها به خدا پناه مى برى و توبه مى نمايى ، اين است جهت دعا!))
سپس فرمود: ((آيه ديگر كدام است ؟))
عرض كرد: اين آيه كه مى فرمايد: در راه خدا انفاق كنيد تا خدا بهتر از آن را به شما بدهيد وما انفقتم من شى ء فهو يخلفه وهو خير الرازقين ولى من در راه خدا انفاق مى كنم ؛ ولى چيزى كه جاى آن را پركند عايد نمى شود!
امام فرمودند: ((اگر كسى از شما مال حلالى به دست آورد و در راه خدا انفاق كند هيچ درهمى را انفاق نمى كند مگر اين كه خدا عوضش را به او مى دهد.))
- باز شدن درهاى آسمان براى دعا كننده
روزى رسول خدا - (صلى الله عليه و آله و سلم ) - به اميرالمؤ منين - (عليه السلام ) - فرمود: ((آيا تو را مژده ندهم ؟))
اميرالمؤ منين - (عليه السلام ) - فرمود: ((بفرما پدر و مادرم قربانت ! شما كه پيوسته مبشر به خير و خوبى ها بوده ايد.))
فرمود: ((جبرييل تازگى براى من خبر خوشى آورده و آن اين است كه هر كدام از امت من هنگامى كه بر من صلوات مى فرستد، اگر نام اهل بيتم را نيز ملحق سازد درهاى آسمان جملگى براى پذيرفتن دعا و عبادت او گشوده گردد، و فرشتگان هفتاد درود بر وى بفرستد، و اين خود محو كننده جرم است ، آن گاه گناهان چون برگ درختان از او بريزد، و خداوند تعالى فرمايد:
((لبيك )) تو را پذيرفتم بنده من خجسته و مسعود باشى ! سپس به فرشتگان گويد: شما هفتادبار بر وى درود فرستاديد و من هفتصد بار؛ ليكن اگر تنها بر من صلوات بفرستد و اهل بيتم را ملحق نسازد ميان دعاى او و آسمان هفتاد حجاب حايل باشد، و خداوند جل و جلاله فرمايد: ((لالبيك )) تو را نپذيرفتم خجسته مباد و مسعود نباشى .
اى فرشتگان من ! دعاى او را به آسمان نبرد تا اين كه اهل بيت پيغمبرش را نيز در فرستادن درود با پيغمبر ملحق سازد، پس هم چنين دعايش پذيرفته نگردد و به آسمان بالا نرود تا بر اهل بيت پيغمبر - (صلى الله عليه و آله و سلم ) - نيز سلام و درود بفرستند.(46)
100 - در ميان دو صلوات
امام صادق - (عليه السلام ) - فرمودند:
((هر كس را حاجتى به خدا عزوجل باشد، بايد با صلوات بر محمد و آلش آن را آغاز كند و سپس حاجت خود را بخواهد و باز هم در پايان ، صلوات بر محمد و آلش بفرستد؛ زيرا خداوند عزوجل از آن كريم تر است كه دو طرف را بپذيرد و ميانه را وانهد؛ زيرا صلوات بر محمد و آلش از او محجوب نباشد.))(47)
101 - صلواتى قبل از دعا
مردى نزد رسول خدا - (صلى الله عليه و آله و سلم ) - آمد و عرض كرد: يا رسول الله ! من يك سوم دعاى خود را به تو اختصاص داده ام .
حضرت فرمود: ((نيك است .))
عرض كرد: يا رسول الله ! نيمى از دعاى خود را به شما مخصوص كرده ام ، پيغمبر - (صلى الله عليه و آله و سلم ) - فرمود: ((اين بهتر است .))
عرض كرد: همه دعاى خود را ويژه شما قرار دادم .
فرمود: ((در اين صورت خداوند مهمات تو را در امور دنيا و آخرت كفايت فرمايد.))
مردى از امام - (عليه السلام ) سؤ ال كرد: خداوند شما را خير دهد چگونه دعاى خود را براى پيغمبر قرار داده است ؟
امام - (عليه السلام ) - فرمود: ((از خدا هيچ مساءلت نكرده جز اين كه به صلوات بر محمد و آلش آغاز كرده است ، قبل از خواستن حاجت خويش ))(48)
102 - قبولى دعا
امام صادق - (عليه السلام ) - فرمودند:
لا يزال الدعاء محجوبا حتى يصلى على محمد و آل محمد.
((پيوسته دعا محجوب است تا صلوات فرستاده شود به محمد و آل محمد - (صلى الله عليه و آله و سلم ).(49)
103 - بال رفتن دعا
امام صادق - (عليه السلام ) - فرمودند:
من دعا ولم يذكر النبى - (صلى الله عليه و آله و سلم ) - رفرف الدعاء على راءسه فاذا ذكر النبى - (صلى الله عليه و آله و سلم ) - رفع الدعاء؛
((هر كه دعايى كند و نام پيغمبر - (صلى الله عليه و اله و سلم ) - نبرد، دعايش گرد سرش بچرخد و هر گاه نام پيغمبر - (صلى الله عليه و آله و سلم ) - را برد، دعايش بالا رود.(50)
104 - شرط قبولى دعا
امام على - (عليه السلام ) - فرمود:
كل دعاء محجوب حتى يصلى على النبى - (صلى الله عليه و آله و سلم ).
((هيچ دعايى به آسمان نمى رسد؛ مگر اين كه دعا كننده بر محمد و آل او صلوات بفرستد.))(51)
105 - صلوات ، دعاى مردم
امام صادق - (عليه السلام ) - فرمود:
الصلوة من الله رحمة ومن الملائكة التزكية ومن الناس دعاء؛
((صلوات از جانب خداوند رحمت است و از سوى فرشتگان پاك كردن و از طرف مردم دعا است .(52)
106 - معناى صلوات
از امام كاظم - (عليه السلام ) - درباره معناى درود خدا و فرشتگان و مؤ منان در آيه :
ان الله وملائكته يصلون على النبى يا اءيها الذين آمنوا صلوا عليه وسلموا تسليما - صلاة الله رحمة من الله ، وصلاة الملائكة تزكية منهم له ، و صلاة لمؤ منين دعاء منهم له
((خدا و فرشتگان او بر پيامبر درود مى فرستد. اى كسانى كه ايمان آورده ايد بر او درود فرستيد و به فرمانش به خوبى گردن نهيد!))
سؤ ال شده ، فرمود:
((درود فرستادن خدا نوعى رحمت از جانب اوست و درود فرشتگان ستايشى است از آنان نسبت به رسول خدا و درود مؤ منان دعايى است از آنها براى پيامبر - (صلى الله عليه و آله و سلم ) -))(53)
107 - قرار دادن نام پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) در دعا
رسول خدا - (صلى الله عليه و آله و سلم ) - فرمود است :
((مرا چون قدح شتر سوار نسازيد؛ زيرا شترسوار قدح خود را پر مى كند و هر وقت خواست مى نوشد، مرا در آغاز دعا و ميانه دعا و آخر دعاى خود قرار دهيد.))(54)
108 - رفع موانع و حجاب ها
در روايت آمده است : ((دعايى نيست جز آن كه ميان آن و آسمان اجابت ، حجاب و فاصله اى است و آن گاه كه ذكر ((صلوات بر محمد و آل )) او به ميان آيد، حجاب ها كنار مى رود و دعا به اجابت مى رسد و بدون صلوات دعا به استجابت نمى رسد.(55)
109 - امام و صلوات بر محمد و آل محمد (صلى الله عليه و آله و سلم )
رجاء بن ابى ضحاك مى گويد:
امام رضا - (عليه السلام ) - دعاهايش را با صلوات فرستادن بر محمد و خاندان او شروع مى كرد، و در نماز و غير آن زياد صلوات مى فرستاد.(56)(57)
110 - در حفظ او بكوشيد
از على - (عليه السلام ) - نقل كردند كه : ((بر محمد و آل محمد صلوات بفرستيد؛ زيرا كه خداوند عزوجل ، در وقتى كه محمد (صلى الله عليه و آله و سلم ) را ياد كنيد و او را دعا نماييد و در حفظ او بكوشيد، دعاى تان را قبول خواهد فرمود.))
111 - اجابت دعا
از امام صادق (عليه السلام ) روايت شده كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) فرمود: ((صلوات فرستادن شما بر من ، اجابت دعاى شما و پاكيزگى اعمال تان مى باشد.))
112 - هيچ دعايى به آسمان نمى رسد مگر...
((هيچ دعايى به آسمان نمى رسد مگر اين كه دعا كننده بر محمد و آل او صلوات بفرستد.))(58)