هرگاه مؤمن به برادر [دينى] خود تهمت بزند، ايمان در قلب او از ميان مىرود، همچنان كه نمك در آب، ذوب مىشود.كافى، ج 2، ص 361، ح 1
حدیث (2) رسول اكرم صلی الله علیه و آله :أَتَدرونَ مَا الغيبَةُ؟
قالوا: اَللّهُ وَرَسولُهُ أَعلَمُ، قالَ: ذِكرُكَ أَخاكَ بِما يَكرَهُ قيلَ: أَرَأَيتَ إِن كانَ فى أَخى ما أَقولُ؟ قالَ: إِن كانَ فيهِ ما تَقولُ فَقَدِ اغتَبتُهُ وَإِن لَم يَكُن فيهِ ما تَقولُ فَقَد بَهَتَّهُ؛
آيا مىدانيد غيبت چيست؟ عرض كردند:
خدا و پيامبر او بهتر مىدانند. فرمودند: اين كه از برادرت چيزى بگويى كه دوست ندارد. عرض شد: اگر آنچه مىگويم در برادرم بود چه؟ فرمودند: اگر آنچه مىگويى در او باشد، غيبتش كرده اى و اگر آنچه مىگويى در او نباشد، به او تهمت زدهاى.الترغيب والترهيب، ج3، ص515، ح31
. قال الامام علی - علیه السلام - : لا قحَةَ كَالبُهتِ.
«غرر الحكم، ح 4438»
امام علی - علیه السلام - فرمود: هیچ بی شرمی و وقاحتی چون بهتان زدن نیست.
2. قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَن اِتَّهَمَ أخَاهُ فی دِینِهِ فَلا حُرمَةَ بَینَهُمَا.
«الكافی، ج 2، ص 361»
امام صادق - علیه السلام - فرمود: هر كس به برادر دینی خود تهمت زند حرمتی میان آن دو به جا نمیماند.
3. قال الامام علی - علیه السلام - : اَلبُهتَانُ عَلَی البَرِئِ أعظَمُ مِنَ السَّمَاءِ.
«بحار الانوار، ج 78، ص 31»
امام علی - علیه السلام - فرمود: بهتان زدن به آدم بی گناه (گناهش) بزرگتر از آسمان است (گردآوری : انجمن ناجی)
4. قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن بَهَتَ مُؤمِناً أَو مُؤمِنَةً أَو قَالَ فِیهِ مَا لَیسَ فِیهِ أقَامَهُ اللهُ تَعَالی یَومَ القِیَامَةِ عَلَی تَلٍّ مِن نَّارٍ، حَتَّی یَخرُجَ مِمَّا قَالَهُ فِیهِ.
«عیون الاخبار الرضا - علیه السلام -، ج 2، ص 33»
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود: هر كس به مرد یا زن مؤمن بهتان زند یا درباره او چیزی بگوید كه از آن مبراست، خداوند متعال در روز رستاخیز او را بر تلّی از آتش نگه دارد تا از حرف خود درباره آن مومن برگردد.
5. قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ... وَ أَمَّا عَلامَةُ الفَاسِقِ فَأَربَعَةٌ: اَللَّهوُ، وَ اللَّغوُ، وَ العُدوَانُ، وَ البُهتَانُ.
«بحار الانوار، ج 1، ص 120»
پیامبر اكرم - صلی الله علیه و آله - فرمود: فاسق چهار نشانه دارد: (اشتغال به) لهو، لغو، دشمنی و بهتان.
امام صادق - علیه السلام - فرمود: هر كس به مرد یا زن مؤمن بهتان زند خداوند در روز رستاخیز او را در طینت خبال نگه دارد تا حرف خود را پس گیرد. (ابن ابی یعفور میگوید) عرض كردم: طینت خبال چیست؟ حضرت فرمود: چرك و زردابهای است كه از شرمگاه زنان فاحشه بیرون میآید.
7. قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن صَامَ شَهرَ رَمَضَانَ فَاجتَنَبَ فِیهِ الحَرامَ وَ البُهتَانَ رَضِیَ اللهُ عَنهُ وَ أوجَبَ لَهُ الجَنَانَ.
«بحار الانوار، ج 39، ص 346»
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود: هر کس ماه رمضان را روزه بگیرد و از کارهای حرام مخصوصا بهتان دوری کند، خدا از او راضی شود و بهشت را بر او واجب کند.
8. قال الامام علی - علیه السلام - : المُؤمِنُ لا یَغُشُّ أَخَاهُ، وَ لا یَخُونُهُ، وَ لایَخذُلُهُ، وَ لا یَتَّهِمُهُ.
«الخصال، ج 2، ص 622»
امام علی - علیه السلام - فرمود: مومن با برادر مومنش فریبكاری نمی كند و به او خیانت نمی ورزد و او را خوار نمی سازد و به او تهمت نمی زند.
9. قال الامام زین العابدین - علیه السلام - : مَن رَمَی النَّاسَ بِمَا فِیهِم رَمُوهُ بِمَا لَیسَ فِیهِ.
«بحار الانوار، ج 78، ص 160»
امام سجاد - علیه السلام - فرمود: هر كس به مردم عیبی را که دارند نسبت دهد، مردم به او عیبی را كه ندارد نسبت دهند.
10. قال الامام علی - علیه السلام - : مَن دَخَلَ مَدَاخِلَ السُوءِ اِتَّهَمَ.
«بحار الانوار، ج 75، ص 91»
امام علی - علیه السلام - فرمود: هر كه به جاهای بد رفت و آمد كند، مورد بدگمانی و تهمت واقع شود.
11. قال الامام الصادق - علیه السلام - : إذَا اِتَّهَمَ المُؤمِنُ أخَاهُ اِنمَاثَ الإیمَانُ مِن قَلبِهِ كَمَا یَنمَاثُ المِلحُ فی المَاءِ.
«الكافی، ج 2، ص 361»
امام صادق - علیه السلام - فرمود : هرگاه مؤمن به برادر (دینی) خود تهمت زند، ایمان در قلب او ناپدید می شود همچنان كه نمك در آب حلّ میشود.
12. قال الامام علی - علیه السلام - : إیَّاكَ وَ مَوَاطِنَ التُّهَمَةِ وَ المَجلِسَ المَظنُونَ بِهِ السُّوءُ، فَإنَّ قَرینَ السُّوءِ یَغُرُّ جَلِیسَهُ.
«بحار الانوار، ج 75، ص 90»
امام علی - علیه السلام - فرمود : از رفت و آمد به جاهای تهمت برانگیز و مجالسی كه گمان بد به آنها برده میشود بپرهیز؛ زیرا دوست بد همنشین خود را میفریبد.
13. قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : أولَی النَّاسِ بِالتُّهَمَةِ مَن جَالَسَ أَهلَ التُّهَمَةِ.
«أمالی شیخ صدوق، ص 28»
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود: سزاوارترینِ مردم به تهمت، كسی است كه با متهمان و افراد مظنون همنشینی كند.
14. قال الامام علی - علیه السلام - : مَن وَقَفَ نَفسَهُ مَوقِفَ التُّهَمَةِ فَلا یَلُومَنَّ مَن أسَاءَ بِهِ الظَّنَ.
«بحار الانوار، ج 75، ص 90»
امام علی - علیه السلام - فرمود: كسی كه خود را در معرض تهمت قرار دهد نباید كسی را كه به او گمان بد برد، سرزنش كند.
15. قال الامام علی - علیه السلام - : اَلمُؤمِنُ لا یَغُشُّ أخَاهُ وَ لا یَخُونُهُ وَ لا یَخذُلُهُ وَ لا یَتَّهِمُهُ وَ لا یَقُولُ لَهُ: أنَا مِنكَ بَرِئٌ.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 143»
امام علی - علیه السلام - فرمود: مومن با برادر مومنش فریبكاری نمی كند و به او خیانت نمی ورزد و او را خوار نمی سازد و به او تهمت نمی زند و به او نمی گوید من از تو بیزارم.
16. قال أبو عبد الله - علیه السلام - : لَیسَ لَكَ أَن تَأتَمِنَ مَن غَشَّكَ، وَ لا تَتَّهِمَ مَنِ ائتَمَنتَ.
«قرب الاسناد، ص 35»
امام صادق - علیه السلام - فرمود: هر کس تو را فریب داد نباید امین بشماری و هر کس را امین یافتی متهم نکن.
17. قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لَیسَ لَكَ أن تَتَّهِمَ مَن قَد اِئتَمَنتَهُ، وَ لا تَأمَنَ الخَائِنَ وَ قَد جَرَّبتَهُ.
«قرب الاسناد، ص 40»
امام صادق - علیه السلام - فرمود: حق نداری کسی را که امین یافته ای متهم کنی و نباید به خائن اطمینان کنی در حالی که او را آزموده ای.
امام صادق - علیه السلام - فرمود: غیبت آن است که در مورد برادرت آنچه را خدا پوشانده بیان کنی و بهتان آن است که آنچه در او نیست را به او نسبت دهی.
19. قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من بَهَّتَ مُؤمِناً أو مُؤمِنَةً أو قَالَ فِیهِ مَا لَیسَ فِیهِ أقَامَهُ اللهُ تَعَالی یَومَ القِیَامَةِ عَلَی تَلٍّ مِن نَّارٍ حَتَّی یَخرُجَ مِمَّا قَالَهُ فِیهِ.
«بحار الانوار، ج 75، ص 194»
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود: هر كس به مرد یا زن مؤمن بهتان زند یا درباره او چیزی بگوید كه از آن مبراست خداوند در روز رستاخیز وی را بر تلّی از آتش نگه دارد تا از حرف خود درباره او برگردد.
الإمامُ الصّادقُ عليهالسلام :إذا اتَّهَمَ المؤمنُ أخاهُ انْماثَ الإيمانُ مِن قلبِهِ كما يَنْماثُ المِلحُ في الماءِ .امام صادق عليهالسلام :هرگاه مؤمن به برادر خود تهمت زند ايمان در قلب او آب شود همچنان كه نمك در آب حلّ مىشود .الكافي : 2 / 361 / 1 منتخب ميزان الحكمة : 96 ------------------------------------------------------عنه عليهالسلام :مَنِ اتَّهمَ أخاهُ في دِينِهِ فلا حُرمَةَ بَينَهُما .امام صادق عليهالسلام :هر كس به برادر دينى خود تهمت زند حرمتى ميان آن دو به جا نمىماند.الكافي : 2 / 361 / 2 منتخب ميزان الحكمة : 96 عقوبت بهتان چیست؟رسولُ اللّه صلى الله عليه و آله و سلّم :مَن بَهَتَ مؤمنا أو مؤمنةً أو قالَ فيهِ ما ليسَ فيهِ أقامَهُ اللّهُ تعالى يومَ القيامةِ على تَلٍّ مِن نارٍ حتّى يَخرُجَ مِمّا قالَهُ فيهِ .پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و سلّم :هر كس بـه مـرد يــا زن مؤمن بهتان زند يا درباره او چيزى بگويد كه از آن مبراست خـداوند در روز رستاخيز وى را بـر تلّى از آتش نگه دارد تا از حرف خود درباره او برگردد .بحار الأنوار : 75 / 194 / 5 منتخب ميزان الحكمة : 86
چه كسی مورد تهمت قرار می گیرد؟عنه عليهالسلام :من دَخلَ مَداخِلَ السُّوءِ اتُّهِم .امام على عليهالسلام :هر كه به جاهاى بد رفت و آمد كند مورد بدگمانى و تهمت واقع شود .بحار الأنوار : 75 / 91 / 8 منتخب ميزان الحكمة : 9686چه كسی نباید تهمت زننده را سرزنش كند؟عنه عليهالسلام :مَن وَقَفَ نَفسَهُ مَوقِفَ التُّهْمةِ فلا يلُومَنَّ مَن أساءَ بهِ الظّنَّ .امام على عليهالسلام :كسى كه خود را در معرض تهمت قرار دهد ، نبايد كسى را كه به او گمان بد برد ، سرزنش كند .بحار الأنوار : 75 / 90 / 4 منتخب ميزان الحكمة : 96
چرا نباید به جاهای تهمت برانگیز رفت و آمد كنیم؟امير المؤمنين عليٌّ عليهالسلام :إيّاكَ ومَواطِنَ التُّهْمةِ والمجلسَ المَظْنونَ بهِ السّوءُ ، فإنَّ قَرينَ السُّوءِ يَغُرُّ جَلِيسَهُ .امام على عليهالسلام :از (رفت و آمد به) جاهاى تهمت برانگيز و مجالسى كه گمان بد به آنها برده مىشود بپرهيز ؛ زيرا دوستِ بد ، همنشين خود را مىفريبد .بحار الأنوار : 75 / 90 / 2 منتخب ميزان الحكمة : 96
سزاوارترین مردم به تهمت چه كسی است؟رسولُ اللّه صلى الله عليه و آله و سلّم :أولى النّاسِ بالتُّهْمةِ مَن جالَسَ أهلَ التُّهْمةِ .پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و سلّم :سزاوارترينِ مردم به تهمت كسى است كه با متهمان و (افراد مظنون) همنشينى كند .أمالي الصدوق : 28 / 4 منتخب ميزان الحكمة : 96
پیامد دنیوی بهتان چیست؟الإمامُ زينُ العابدينَ عليهالسلام :مَن رمى النّاسَ بِما فيهِم رَمَوهُ بِما ليسَ فيهِ .امام سجّاد عليهالسلام :هر كس به مردم عيبى را نسبت دهد كه دارند ، مردم به او عيبى را كه ندارد نسبت دهند .بحار الأنوار : 78 / 160 / 21 منتخب ميزان الحكمة : 86
سنگینی گناه بهتان تا چه اندازه است؟عنه عليهالسلام :البُهتانُ على البَريءِ أعظَمُ مِن السَّماءِ .امام على عليهالسلام :بهتان زدن به آدم بيگناه بزرگتر از آسمان است .بحار الأنوار : 78 / 31 / 99 منتخب ميزان الحكمة : 86
------------------------------------------------------الإمامُ الصّادقُ عليهالسلامناقِلاً عن حكيمٍ: البُهْتانُ على البَريءِ أثْقَلُ مِن الجِبالِ الرّاسِياتِ .امام صادق عليهالسلام- به نقل از يــك حكيم- : بهتان زدن به آدم بيگناه سنگينتر از كوههاى استوار است .بحار الأنوار : 75 / 194 / 3 منتخب ميزان الحكمة : 86