هند کشوری است با هزاران سنت و آداب و رسوم منحصر بفرد از جمله انواع مراسم سنتی و جشنها و آیینها و اعیاد و تعطیلات که دارای تقویم خاص هستند. براساس سال قمری مهمترین اعیاد در هند جشن دیوالی است (گردآوری : انجمن ناجی) از دیگر مراسم هندیان جشن روشنایی است که قریب به 8 میلیون هندی لامپهای کوچک و بزرگی را در این شب روشن مینمایند. از دیگر مراسم هندیان آیین دویسرا در اولین روز ماه هندی (آشوین) که در آن مردم انواع رنگها را بر سر و صورت خود و دیگران میپاشند که در اصل با اینکار فصل تابستان را آغاز مینمایند.
ازدواج در آیین هندو
ازدواج دو خانواده و نه فقط دو فرد. در"سیخ فیت"(sikh faith) در شرق هند برخی ازدواجها از قبل تعیینشده و برخی بر اساس عشق و علاقه است (گردآوری : انجمن ناجی) وقتی دو نفر خواهان ازدواج با هم هستند این بدینمعنا است که دو خانواده با هم ازدواج میکنند و نه فقط آن دو فرد. عروس نیز طبق سنت قرمز میپوشد (سفید در فرهنگ هند بیانگر مرگ است) و داماد کت کرم رنگی را که "اتچکین"نامیده میشود همراه با عمامه قرمزرنگی میپوشد.
پدر دختر، عروس و داماد را از طریق قراردادن یک گوشه از لباس عروس در دستان داماد به یک دیگر منتقل میکند.
داماد چهار مرتبه با کمک برادران عروس و سه عموها عروس را به دور کتاب مقدس میچرخاند. بعد از اتمام چهارمرتبه چرخش آن دو زن و شوهر محسوب میشوند. کشیش را یا دعای خیرشان را نثار آن دو میکند و بعد به زوج نصیحت میکنند که چگونه زندگی کنند و چگونه در زندگی جدید مشترکشان عشق بورزند. این زوج دو بدن با یک روح هستند.
در هند سنتهای ازدواج متفاوتی وجود دارد و در نواحی مختلف هند سنتهای متفاوتی وجود دارد و با این حال در تمام نواحی ازدواج عمل بزرگی در زندگی هر فرد در هر مکان و با هر سنتی میباشد.
ازدواج در هند تنها ایجاد ارتباط بین دختر و پسر نیست بلکه ایجاد ارتباط دو خانواده با یکدیگر میباشد و معمولاً خانوادهها که با هم وصلت میکنند در یک قشر قرار دارند و یکی از شرایط ازدواج جهاز است که خانوادهها برای آن بر سر گفتگو مینشینند و از دیگر شرایط ازدواج مشاوره با اخترشناسی است که از طریق آن متوجه شوند این دختر و پسر در زندگی زناشویی خود توافق دارند و در صورت مثبت بودن روز ازدواج هم به همین منوال تعیین میشود.
در ازدواجهای مذهبی هند دعای خیر پدر و مادر و رضایت آنها بسیار مهم است و خانواده دختر است که وعده غذایی شب عروسی را تدارک میبینند و مهمانها را دعوت میکنند.
گرچه در مورد اعتقاد به سنت ازدواج و رسومات آن، نظرات گوناگونی در هند وجود دارد، اما نهاد ازدواج در میان تمامی هندوها و سایر ادیان از درجه اهمیت واحدی برخوردار است و در همین ارتباط ازدواج در اکثر متون مذهبی هند به مثابه یک فریضه مذهبی آمده است (گردآوری : انجمن ناجی)
متون مذهبی «وداها»، «حماسهها»، «یورانا» و همچنین متون مذهبی «بودائیسم» و«جِینیسم» ازدواج را یک فریضه مذهبی قلمداد میکنند. ازدواج که در لغت هندو «ویواه» خوانده میشود، به عنوان یک وظیفه اساسی برای هر «هندو» محسوب میگردد. بر اساس اعتقادات مذهب هندوئیسم، هر انسان بایستی پنج قربانی بزرگ انجام بدهد. انجام این پنج قربانی تنها زمانی ممکن است که فرد ازدواج کرده باشد. بنابراین زن یا مرد تا زمانی که ازدواج نکرده باشد نمیتواند این پنج فرض بزرگ را انجام دهد. زندگی مشترکی که زن و مرد تشکیل میدهند در هندوئیسم، «گرهیاستا» خوانده میشود و پنج قربانی مذکور تقدیم به خالق هستی «براهما» خدایان هندو، اجداد، عناصر و همنوعان میگردد.
بنابراین دختر و پسر هر دو، جایگاه خاصی در مذهب هندوئیسم دارند. هندوها برای تولد فرزند پسر، اهمیت ویژهای قائلاند، زیرا معتقدند که تولد فرزند پسر منجر به رستگاری یا آزادی میشود. بر اساس اعتقادات هندوئیسم، زنان خلق شدهاند که وظیفه مادری را به عهده بگیرند و مردان آفریده شدهاند که بتوانند پدر شوند. ازدواج در هندوئیسم از لحاظ نظری یکی از مراسم مذهبی چندگانه مبنی بر «اهدای بدن» یا «قربانی بدن» است که زن و مرد هندو بایستی در یک مقطع از زندگیشان آن را انجام دهند.
بر اساس اعتقادات مذهب هندوئیسم، باید دختر را به محض رسیدن به سن مناسب برای ازدواج به خانه بخت فرستاد و اگر پدر و یا قیم دختری که به سن ازدواج رسیده، تا سه سال پس از این مقطع او را به خانه بخت نفرستد، گناه بزرگی مرتکب شده است و در همین حال اگر والدین، دختر را در این مدت به خانه بخت نفرستند، دختر آزاد است که زوج خود را به دلخواه خود انتخاب کرده و با او ازدواج کند.
گرچه سن ازدواج در مناطق شهری هند رو به افزایش است، اما ازدواج کودکان و ازدواج در سنین پایینتر هنوز هم در روستاهای هند مرسوم است (گردآوری : انجمن ناجی) سنین ازدواج در هند از نوزاد 6 ماهه شروع میشود و تا سنین بالا ادامه مییابد. هماکنون در بسیاری از مناطق روستایی هند، نوزادان کوچک دختر و پسر را با برگزاری مراسم مذهبی همانند سایر مراسم ازدواج به عقد یکدیگر در میآورند و سپس نوزاد دختر به خانه شوهرش یعنی منزل پدر پسر خواهد رفت و در حقیقت مابقی عمر را تا رسیدن به بلوغ جسمی و عقلی در آنجا خواهد گذراند. هدف این نوع ازدواج که بیشتر در ایالتهای راجستان و مناطق جنوبی هند رواج دارد، وابسته کردن دختر و پسر به زندگی مشترک از ابتدای دوران کودکی است (گردآوری : انجمن ناجی)
سن ازدواج در میان گروهها و مذاهب مختلف در هند متفاوت است و این کشور پایینترین معدل سنی ازدواج را چه در میان دختران و چه در میان پسران در جهان دارا است (گردآوری : انجمن ناجی)
در میان طبقات مختلف مذهبی در هند، به ترتیب دختران «طبقه نجس» یا هاریجان، براهمان (طبقات روحانی هندو) کساتریا (طبقات رزمی)، مر و ویشا (طبقات کشاورز) پایینترین سن ازدواج را دارند.
قانون اساسی هند در بخش ازدواج هندوها که در سال 1334 به تصویب رسید، حداقل سن ازدواج برای زنان را 15 سال و برای مردان 18 سال تعیین کرده است، اما عملاً این قانون در همه جا به اجرا در نمیآید.
بهترین و پسندیدهترین نوع ازدواج، هدیهکردن عروس به داماد است (گردآوری : انجمن ناجی) هندوئیسم برای ازدواج بین زوجین شرایطی قایل است (گردآوری : انجمن ناجی) از جمله یک مرد هنگامی میتواند ازدواج نماید که شرایط دوران تعلیم و مطالعه متون مذهبی هندو را پشت سر گذاشته باشد. مطالعه متون مذهبی بایستی طبق دستور انجام گیرد و در دوران مطالعه نیز، متعلم بایستی مسایلی را که هندوئیسم تعیین کرده است رعایت نماید. متون مذهبی «ودا» متشکل از سه نسخه است و متعلم بایستی حداقل یکی از آنان را مطالعه کند تا بتواند ازدواج کند.
متون مذهبی هندو تاکید دارند که مرد و زن بایستی در دوران قبل از ازدواج از عزت نفس و اتکاء به نفس برخوردار باشند. این متون همچنین تأکید مینمایند که مرد و زن نبایستی قبل از ازدواج رابطه جنسی داشته باشند. تا قبل از تصویب «قانون ازدواج هندوها» در سال 1334، از لحاظ اعتقادی، هر هندو میتوانست تعداد زیادی زوجه اختیار نماید. تا این زمان در طبقه تاجر، طبقه رزمنده و یا افراد ثروتمند و قدرتمند چند زوجهای نیز دیده میشد. اما در میان طبقات روحانی و رهبران عمدتاً یکزوجهای مرسوم بود.
خواستگاری
قرار گرفتن مرد به عنوان محور و همچنین وجود فشار ناشی از تهیه جهیزیه که ریشه در فقر اقتصادی مردم هند دارد، عملاً موجب شده تا عموماً خانوادهها خواستار داشتن پسر باشند. بطوریکه بعضاً تولد اولاد دختر را به عنوان نَحس یاد کرده و میکنند. این موضوع که بطور مستقیم بر نهاد خانواده نیز اثر گذاشته، موجب شده تا در جامعه هند اصولاً برای مرد ارج بیشتری (در آیینهای مختلف) قایل شوند و به همین خاطر نیز به هنگام ازدواج اصولاً خانواده دختر در تلاش برای پیدا کردن داماد مناسب باشد.
در همین راستا لازمه یافتن داماد مناسب و خوب، ارایه شرایط مناسب و خوب بوده و نهایتاً انتخاب داماد با وضعیت طبقه، امکانات مالی و شرایط اجتماعی خانواده دختر رابطه پیدا کرده است (گردآوری : انجمن ناجی) به هر تقدیر پیشنهاد ازدواج در هندوها اصولاً از جانب خانواده دختر مطرح میشود و پدر و مادر دختر، پس از انتخاب داماد به منزل او رفته و پیشنهاد را مطرح میکنند. در این هنگام دختر و پسر هیچ نقشی در رد یا قبول ازدواج نداشته و حتی بعضاَ همدیگر را تا قبل از مراسم ازدواج نیز نمیبینند.
بعد از حضور خانواده دختر در منزل پسر، پدر و مادر داماد به منزل عروس میروند و در این رابطه مراسم مختلفی وجود دارد. در جنوب هند خانواده داماد پس از قبول عروس همراه با یک دست لباس به منزل دختر رفته و نظر نهایی خود را اعلام میکنند. در شرق هند یعنی ایالت پنجاب، خانواده داماد با یک قطعه جواهر (گردنبند یا انگشتر) همراه با لباس و با یک نوع ظرف نقره به منزل عروس میروند که به این رسم «سگاتی» نیز گفته میشود.
در هر حال حضور خانواده پسر در محل خانواده دختر در حقیقت قبول دختر به عنوان عروس است (گردآوری : انجمن ناجی) در این نشست پیرامون جهیزیه «دوری» و برنامه عروسی گفتگو میشود. در شهر «ساورات» ایالت بیهار در شرق هند، پسرها به قیمت خوبی در یک نمایشگاه به فروش میرسند و خریداران آنها والدین دختران دم بخت هستند.
در این شهر از 600 سال پیش تاکنون پسرها همراه با بزرگان خانواده خود در یک باغ انبه جمع میشوند و خانواده دختران دم بخت، داماد خود را انتخاب میکنند. این کار به خانواده دختر حق انتخاب را میدهد ولی موضوع پس از توافق طرفین در مورد مبلغی که خانواده دختر باید بپردازد قطعی میشود. خانواده دختر چند داماد را انتخاب کرده و پس از بحث مفصل در باره پیشینه خانوادگی، سوابق تحصیلی و سایر داراییهای پسر و بالاخره تعیین میزان جهیزیه، مسأله ازدواج نهایی میشود.
دامادها به قیمتهایی از 3 تا 300 هزار روپیه به فروش میرسند که قیمت بر اساس شغل آنان تفاوت میکند. بهای دامادهای کارگر روزمزد از 3 تا 5 هزار روپیه، پاسبان 5 تا 8 روپیه، کارمند بانک از 10 تا 16 هزار روپیه و افسر پلیس از 16 تا 30 هزار روپیه و یک موتورسیکلت برای داماد است (گردآوری : انجمن ناجی) همچنین دامادهایی که کارمند دولت ایالتی باشند از 16 تا 50 هزار روپیه، معاون رییسپلیس 30 تا 60 هزار روپیه به اضافه یک خودرو، کارکنان خدمت اداری هند، با اعتبارترین شغل در هند، از 150 تا 300 هزار روپیه به اضافه یک دستگاه اتومبیل برای داماد، یکی برای پدر وی و یکی هم برای فردی که دو خانواده را به هم معرفی کرده به فروش میرسد.
بهای دامادهایی که استاد دانشگاه باشند، از 15 تا 30 هزار دلار، کارگران شاغل در بمبئی، دهلی و سایر شهرهای بزرگ هند 15 تا 45 هزار دلار و روزنامهنگاران در ایالتها از 6 تا 15 هزار و روزنامهنگاران در شهرهای بزرگ 15 هزار دلار به اضافه یک خودرو تعیین شده است (گردآوری : انجمن ناجی) در ایالت بیهار از زمانی که دختر در خانواده متولد میشود والدین به جمعآوری پول برای ازدواج وی میپردازند و خانوادهای که صاحب چند دختر شود خود را بدشانسترین خانواده میداند. به همین دلیل کشتن جنین دختر یک پدیده عمومی در این منطقه است (گردآوری : انجمن ناجی)