۲۹-۱۲-۱۳۹۳, ۱۰:۲۳ عصر
سخنان بزرگان دين درباره عيد نوروز
http://najiforum.ir/forum-1198.html
-عيد براي انسانهاي صالح خداوند روزي است كه سراسر عبادت و بندگي خداوند باشد. مملو از خير و بركت و نيكي به بندگان خدا باشد. روزي كه بويي از معصيت از محيط دنيا به مشام نرسد و انسانهاي با كمال و بايمان، پيوسته راه حق در پيش گيرند و به سرچشمههاي معرفت و طاعت دست يابند.
[size=10pt]اي گردانندهي قلبها و ديدهها! اي تغيير دهندهي حال و احوال! اي مدير و مدبر شب و روز! حال ما را به نيكو ترين حال بگردان. اي خدايي كه هستي ما در سيطرهي قدرت توست و دلهاي ما چكيدهاي از مهرباني توست حال ما را به نيكوترين حال برسان و دلها و چشمهاي ما را به معرفت خويش نزديك گردان و به كمال و بصيرت روشن كن.
سخن امام خميني(ره) در باب نوروز:
[size=10pt]در اعيادي كه اسلام به ما عنآيت فرموده است، در همه آنها كه ملاحظه ميكنيد همه اش مسئله و درخواست و ذكر و دعا ميباشد. همه اش نماز است، روزه است، ذكر است، دعاست (گردآوری : انجمن ناجی) عيد نوروز هم عيد ملي است و اسلامي نيست لكن اسلام هم مخالفتي با او ندارد باز ميبينيم كه در روآيتي وارد شده و از آداب امروز روزه گرفتن است از آداب امروز دعا كردن و نماز خواندن است و اين به ما ميفهماند كه هر ملتي بخواهد به راه راست برود و بخواهد استقلال خودش را، آزادي خودش را حفظ كند بايد در عيدش تذكر داشته باشد و ذكر خدا بكند براي خدا باشد. در عيدش دستور روزه است دستور استحبابي روزهاي كه بايد انسان منقطع بشود از شهوات خودش و متوجه خداي تبارك و تعالي باشد؛ و در جايي ديگر ميفرمايد: عيد نوروز عيد باستاني است اما تمام برنامههاي اعياد اسلامي جزء دين اسلام بوده و شارع مقدس آنها را به طور كلي امضا ميكند؛ همچنين اعياد اسلامي متعلق به تمام مسلمانان جهان است ولي عيد نوروز يك عيد ديني نيست اگر چه بعضي از اعمال خوب در آن انجام ميشود كه مورد تاييد اسلام است ولي عيد نوروز متعلق به چند كشور از جمله ايران ميباشد ولي جهاني نيست.
[size=8pt]اسلام و اعمال نوروز:
عيد براي انسانهاي صالح خداوند روزي است كه سراسر عبادت و بندگي خداوند باشد. مملو از خير و بركت و نيكي به بندگان خدا باشد. روزي كه بويي از معصيت از محيط دنيا به مشام نرسد و انسانهاي با كمال و بايمان، پيوسته راه حق در پيش گيرند و به سرچشمههاي معرفت و طاعت دست يابند. بندگان صالح خداوند همچون مولايشان علي چنين رفتار ميكنند كه فرمودند روز عيد روزي است كه عبادت انسان مورد پذيرش حق قرار گيرد و انسان از گناه و آلودگي به دور باشد و مورد بخشش و رحمت خداوند قرار بگيرد، اسلام با عيد نوروز مخالفتي ندارد و چنانچه بسياري از سفارشات اسلام در اين مراسم ملي انجام شود جايگاه ارزشمندي پيدا خواهد كرد از جمله اعمالي كه در اين روز انجام ميشود صلهي رحم يا همان ديد و بازديد با اقوام و دوستان و بزرگان است كه به نوبهي خود از بهترين اعمال محسوب ميشود. اسلام نيز سفارش بسياري در اين مورد نموده است (گردآوری : انجمن ناجی) و دوري نمودن از خويشاوندان و بستگان را شديداً منع كرده است (گردآوری : انجمن ناجی)
پيامبر اكرم(ص) ميفرمايند: «صله الرَّحم تعمُر الديار و تَزِيه في الاعمار و اِن كانَ اَهلها غير أخيار؛ پيوند با خويشاوندان شهرها را آباد ميسازد و بر عمرها ميافزايد گرچه انجام دهندگان آن از نيكان هم نباشند.» صلهي رحم نه تنها پاداش اُخروي بلكه نتايج دنيوي آن نيز باعث سامان بندگان صالح خداوند در دنيا ميشود موجب ميشود تا كارهاي انسان از نقص به دور باشد، و كارهاي نيك انسان مورد قبول پروردگار قرار گيرد، ثروت و روزي انسان زياد شود و بلاها و گرفتاريهاي دنيوي از او دور شود حساب اموال و اعمالش در قيامت آسان شود و عمرش طولاني گردد. در اين ديد و بازديدها، از بيماران هم عيادت ميشود كه موجب شادي آنها خشنودي خداوند ميگردد. رسول خدا(ص) فرمودند: «أحبَّ الاعمال اِلَي الله ادخال السّرور علي المومنين: محبوبترين اعمال نزد خداوند وارد كردن شادي در دل مؤمنين است (گردآوری : انجمن ناجی)» و در جايي ديگر ابوالجارود گويد: ابو جعفر باقر(ص) فرمود: «در ضمن مناجاتهاي موسي(ص) با خدا اين بود كه گفت: «پروردگارا مرا از ثواب عيادت مريض آگاه ساز كه چقدر است». خداوند عزّوجّل فرمود: «فرشتهاي بگمارم كه او را در قبر تا هنگامي كه به صحراي محشر وارد شود عيادت كند». زيارت اهل قبور نيز همواره مورد تأكيد قرار گرفته است اين كه انسان در مواقع سختي و فشار مشكلات و نيز در لحظههاي شادماني به زيارت اهل قبور برود تا تلنگر و آگاهي باشد و مصائب و شادي اين دنيا را جدي نگيرد كه دوام و پايداري در آن نيست. از رسوم پنج شنبهي آخر سال محسوب ميشود كه در آستانهي سال جديد به زيارت اهل قبور و شهدا و علما و بزرگان خود ميروند و دعا و تلاوت قرآن را نثار روح عزيزان خفته در دل خاك ميكنند كه تذكر و يادآوري از قيامت نيز براي اهل دنيا باشد. امام رضا(ص) ميفرمايند: «انّه مَن زار قَبرَ مؤمن فقرا عندَهُ سَبَعَ مُرّات اِنّا انزلناه غفر الله لَهُ و لِصاحِبِ القبر: هر كس قبر مؤمني را زيارت كند و هفت بار سورهي قدر را تلاوت كند، خداوند او و صاحب قبر هر دو را بيامرزد.»
نوروز آئيني ديني و ملي است كه باعث ترويج روح همبستگي و عشق و محبت بين مسلمانان و همچنين مسلمانان جهان ميشود و روح اعتماد و برادري بين كشورهاي اسلامي تقويت ميگردد، چرا كه قرآن مجيد ميفرمايد: «و اعتصمول بحبل الله جميعاً و لاتفرقوا؛ همگي به ريسمان خدا (قرآن و اسلام با هر گونه وسيله وحدت) چنگ زنيد و پراكنده نشويد.»
ديدگاه ائمه و نوروز
اميرالمؤمنين(ع) فرمودند: كلُّ يومٍ لا يعصي الله فيه فهُوَ يومُ عيد؛ هر روزي كه در آن معصيت خدا نشود عيد است (گردآوری : انجمن ناجی)» عيد از نظر ائمه روزي است كه انسان به سوي ايمان و وارستگي مطلق حركت نمايد و هر آنچه را كه رضآيت خداوند در آن است انجام دهد. روز بازگشت به سوي فطرت پاك و بي آلايش انسانيت است (گردآوری : انجمن ناجی)
اگر خلاف اين براي بندهاي اتفاق بيفتد، گرچه ظاهراً روز عيد باشد اما در واقع عيد و خوشي براي او نيست چون رضآيت خداوند را كسب نكرده است (گردآوری : انجمن ناجی)
در روآيتي از امام صادق(ع) نقل شده كه امام صادق(ع) به مُعلي بن خنيس كه در روز نوروز خدمت ايشان رسيد فرمود: «ايا ميداني عيد نوروز چه روزي است» عرض كرد: «فدآيت شوم اين روزي است كه ايرانيان آن را گرامي ميدارند و در آن به يكديگر هديه و عيدي ميدهند». امام(ع) فرمود: «سوگند به آن خانهي كهن كه در مكه است، اين روز ريشهاي كهن دارد كه برآيت توضيح ميدهم تا آن را بداني. اي معلي روز نوروز همان روزي است كه خداوند در آن از بندگان پيمان گرفت كه او را بپرستند و هيچ انبازي برايش نياورند و به فرستادگان و حجتهاي او و به امامان ايمان بياورند. نوروز نخستين روزي است كه خورشيد در آن طلوع كرد و هيچ نوروزي نيست مگر اينكه ما در آن روز منتظر فرج هستيم زيرا نوروز از روزهاي ما و شيعيان ماست (گردآوری : انجمن ناجی) ايرانيان آن را حفظ كردند و شما آن را از دست نهاديد. نوروز نخستين روز از سال ايرانيان است (گردآوری : انجمن ناجی) آنان در حالي كه تعدادشان سي هزار نفر بود زنده ماندند و زيستند و ريختن آب در نوروز سنت شد».
[size=8pt]عيد نوروز دركلام بزرگان:
عيد نوروز در ايران روز اول فروردين ماه يعني روز اول سال مردم ايران و اول فصل بهار است (گردآوری : انجمن ناجی) نوروز به «نو و تازه» كه سال نو بدان آغاز گردد نيز معني شده است (گردآوری : انجمن ناجی) خاقاني ميگويد:
عيد قدم مبارك نوروز مژده داد كه امسال تازه از پي هم فتحها شود
و بيان شده كه خداوند تعالي در اين روز عالم را آفريد و خداوند در اين روز حضرت آدم(ع) را آفريد و مطالب بسياري ديگر در اين باره ذكر شده است (گردآوری : انجمن ناجی)
نوروز روز اول ماه فروردين و لحظهي رسيدن آفتاب به منطقه و جايگاه اول خودش يعني حَمَل است و آن روز اول بهار باشد و اين نوروز را به عنوان كوچك و نوروز عامه و نوروز صغير ناميدند (رشيدي از جهانگيري).
به معني روز نو است و آن دو باشد يكي نوروز عامه و ديگري نوروز خاصه.
در چگونگي پيدايش عيد نوروز نقلهاي بسياري بيان شده و اينكه چگونه در اول بهار قرار گرفته است (گردآوری : انجمن ناجی) بنا بر يكي از اقوال، ايرانيهاي قديم پانزده روز از پاييز رفته را عيد نوروز خود قرار ميدادند چون در آن، روز و شب يكسان ميشود اما در زمان يكي از پادشاهان سلجوقي به نام سلطان جلالالدين ملكشاه سلجوقي، تاريخ عيد نوروز تغيير كرد به اين صورت كه سلطان جلال الدين از ديدن نوروز و عيد در فصل خزان اعتراض كرد كه چگونه عيدي است كه مصادف با مرگ طبيعت و خزان و زردي برگ درختان است بنابراين گروهي از منجمين را جمع كرد. آنان پس از بررسي و مطالعات فراوان، اولين روز فروردين را به عنوان عيد نوروز انتخاب كردند كه در آن نيز شبانه روز يكسان ميشود يعني ساعت تاريكي شب و روشني روز برابر است؛ و نيز آغاز زندگي و شادابي و سرسبزي طبيعت و درختان است (گردآوری : انجمن ناجی) بر اين اساس عيد نوروز در بهار هر سال مقارن تحويل آفتاب به برج حمل تثبيت شد و مقرر گرديد كه هر چهار سال، يك روز بر تعداد ايام سال افزوده شود و سال چهارم را سيصد و شصت و شش روز حساب كنند و نام آن را سال كبيسه گذاشتند.
[size=8pt]عيد نوروز در مسيحيت:
عيد نوروز در معناي لغوي آن به معناي بازگشت به پاكي و آسايش نخستين است و هم چنين روز نزول مائده كه روز بازگشت به پيروزي و پاكي از ايمان به خدا بوده است، حضرت مسيح(ع) نيز آن را عيد ناميدند. همانطور كه در روآيت وارد شده است نزول مائده در روز يكشنبه بوده و شايد يكي از علل احترام روز يكشنبه در نظر مسيحيان نيز همين بوده است (گردآوری : انجمن ناجی)
[size=8pt]اعمال نادرست و خرافي در نوروز:
از مناسبات منفي و خرافي كه در چهارشنبهي آخر سال مرسوم است چهارشنبهسوري است كه پيشينه و ريشهي تاريخي آن تنها به يك داستان ساختگي و خرافي باز ميگردد. در اين داستان مردم با انجام كارهايي از جمله روشن كردن آتش و آرزوي سلامتي از آتش، كوزه شكستن براي رفع بلا و گرفتاريها در طول سال جديد و پخش كردن آجيل مشكلگشا براي رفع گرفتاريها و مشكلات، فال گرفتن، باز كردن گره چارقدي كه قبلاً گره خورده و ... به اصطلاح گره از كار و سختيهاي كارشان باز ميكنند و چشم زخم را از خود دور كرده، بختشان را باز مينمايند. اغلب مردم هم به علت ناآگاهي و غفلت از پيشينهي اين مراسم به اين خرافه پايبندي نشان ميدهند و خودشان را درگير و ملزم به انجام آن ميدانند. متأسفانه با گذشت زمانهاي طولاني و با وجود پيشرفت و تكنولوژي، هنوز هم اين خرافات مورد قبول برخي از مردم است و سالانه ارقام ناگواري از صدمات اين خرافه پرستي را نصيب جامعه ميكند كه منجر به تخريب و آلودگي در شهرها، سوختن افراد، نقص عضو و حتي مرگ و مير ميشود از آنجائيكه عدهاي پايبند به اين مراسم خرافي هستند، دولت مجبور است براي انجام اعمال چهارشنبه سوري و پيشگيري از حوادث ناگوار آن، مكانهايي را براي اين كار در نظر بگيرد.
از خرافات ديگري كه در ميان برخي افراد رواج دارد فال بد زدن است . پيغمبر اكرم(ص) در كمال صراحت فرمودند: «رُفِعَ عَن اُمَّتي الطَّيرهَ؛ در امت من طيره و فال بد وجود ندارد». خود پيغمبر اكرم(ص) اشياء و حوادث را به فال نيك ميگرفتند و هرگز فال بد نميزدند و مردم را از اين كار منع ميكردند.
برخي بيرون رفتن در روز چهارشنبهي آخر ماه يا آخر سال را و يا عدد سيزده و روز سه شنبه را بد و نحس ميدانند. امام صادق(ع) در اين باره ميفرمايند: «تِطَير چيزي است كه اگر سخت بگيري بر تو سخت ميگيرند و آن وقت كه سخت ميگيري خودت هستي كه سخت گرفتهاي اما اگر سست بگيري بر تو سست ميگيرند و اگر اعتنا نكني خواهي ديد كه هيچ نبوده است». پيامبر اكرم(ص) ميفرمايند: «كفار الطيره التوكلَّ؛ اي مردم كفّارهي طيره (يعني كفاره گناه اگر بخواهيد اين گناه از بين برود) توكل است» وقتي پيامبر اكرم(ص) ميخواستند به مسافرت بروند ميفرمودند: «خدايا طير و فال بدي نيست مگر آنچه از ناحيه تو است (گردآوری : انجمن ناجی) من اگر حسنات را ميخواهم از ناحيه تو ميخواهم و نيز اگر دفع سيئّات را ميخواهم از تو ميخواهم».
تطير و فال بد زدن در دين مقدس اسلام محكوم است و چنين چيزي در سراسر تعليمات اصيل اسلامي وجود ندارد.
«سيزده به در» هم از رسومي است كه در روز سيزدهم بهار در دامان طبيعت برگزار ميشود. اين برنامه نيز مانند چهارشنبه سوري. ريشه در خرافات دارد اما چون همراه با نتايج پسنديدهاي است قابل دفاع است (گردآوری : انجمن ناجی) در روز سيزدهم فروردين رفتن به دامان طبيعت با خانواده ميتواند خاطراتي زيبا به جا بگذارد و وسيلهاي ميشود براي تجديد قوا و تقويت روحي براي اعضاي خانواده براي شروع سالي پركار. نيز حضور در دامان طبيعت باعث تداعي هر چه بيشتر نعمت خداوندي و شگفتيهاي آفرينش در ذهن آدمي ميشود، البته برخي افراد به علت انجام كارهاي ناشايست باعث آلودگي و معصيت در اين روز ميشوند. از ديگر آداب خرافي كه در روز طبيعت به چشم ميخورد. گره زدن سبزه در طبيعت براي حل مشكلات يا بيرون ريختن سبزه، انداختن سيزده سنگ به داخل آب، پختن سمنو براي از بين رفتن نحسي روز سيزدهم و نيز عقيده بر اين مطلب است كه ماندن در خانه در روز سيزدهم نحس است (گردآوری : انجمن ناجی)
در حديثي آمده است كه يكي از ياران امام دهم حضرت علي بن محمد الهادي(ع) ميگويد: «خدمت حضرت(ع) رسيدم در حالي كه در مسير راه انگشتم مجروح شده بود چون سواري از كنارم گذشت و به شانهام صدمه زد و من در وسط جمعيت گرفتار شدم و لباسم پاره شد. گفتم: «اي روز خدا مرا از شر تو حفظ كند. عجب روز شومي هستي». امام فرمودند: «با ما ارتباط داري و باز چنين ميگويي. روز كه گناهي ندارد كه او را گناهكار ميشماري». آن مرد از شنيدن اين سخن به هوش آمد و به خطاي خود پي برد و عرض كرد اي مولاي من! من استغفار ميكنم و از خدا آمرزش ميطلبم امام(ع) افزودند: ما ذَنَبَ الايام حتّي صِرتُم تتشائمون بِها اِذا جوزيتُم بأعمالكم فيها؛ روزها چه گناهي دارند كه شما آنها را شوم ميشمريد هنگامي كه كيفر اعمال شما در اين روزها دامانتان را ميگيرد».
رهبر معظم انقلاب حضرت آيتالله خامنهاي دربارهي عيد گرفتن نوروز ميفرمايند: در اصلِ عيد گرفتن اشكالي نيست اما بايد ازكارهاي حرام احتراز شود
سخن امام خميني(ره) در باب نوروز:
[size=10pt]در اعيادي كه اسلام به ما عنآيت فرموده است، در همه آنها كه ملاحظه ميكنيد همه اش مسئله و درخواست و ذكر و دعا ميباشد. همه اش نماز است، روزه است، ذكر است، دعاست (گردآوری : انجمن ناجی) عيد نوروز هم عيد ملي است و اسلامي نيست لكن اسلام هم مخالفتي با او ندارد باز ميبينيم كه در روآيتي وارد شده و از آداب امروز روزه گرفتن است از آداب امروز دعا كردن و نماز خواندن است و اين به ما ميفهماند كه هر ملتي بخواهد به راه راست برود و بخواهد استقلال خودش را، آزادي خودش را حفظ كند بايد در عيدش تذكر داشته باشد و ذكر خدا بكند براي خدا باشد. در عيدش دستور روزه است دستور استحبابي روزهاي كه بايد انسان منقطع بشود از شهوات خودش و متوجه خداي تبارك و تعالي باشد؛ و در جايي ديگر ميفرمايد: عيد نوروز عيد باستاني است اما تمام برنامههاي اعياد اسلامي جزء دين اسلام بوده و شارع مقدس آنها را به طور كلي امضا ميكند؛ همچنين اعياد اسلامي متعلق به تمام مسلمانان جهان است ولي عيد نوروز يك عيد ديني نيست اگر چه بعضي از اعمال خوب در آن انجام ميشود كه مورد تاييد اسلام است ولي عيد نوروز متعلق به چند كشور از جمله ايران ميباشد ولي جهاني نيست.
[size=8pt]اسلام و اعمال نوروز:
عيد براي انسانهاي صالح خداوند روزي است كه سراسر عبادت و بندگي خداوند باشد. مملو از خير و بركت و نيكي به بندگان خدا باشد. روزي كه بويي از معصيت از محيط دنيا به مشام نرسد و انسانهاي با كمال و بايمان، پيوسته راه حق در پيش گيرند و به سرچشمههاي معرفت و طاعت دست يابند. بندگان صالح خداوند همچون مولايشان علي چنين رفتار ميكنند كه فرمودند روز عيد روزي است كه عبادت انسان مورد پذيرش حق قرار گيرد و انسان از گناه و آلودگي به دور باشد و مورد بخشش و رحمت خداوند قرار بگيرد، اسلام با عيد نوروز مخالفتي ندارد و چنانچه بسياري از سفارشات اسلام در اين مراسم ملي انجام شود جايگاه ارزشمندي پيدا خواهد كرد از جمله اعمالي كه در اين روز انجام ميشود صلهي رحم يا همان ديد و بازديد با اقوام و دوستان و بزرگان است كه به نوبهي خود از بهترين اعمال محسوب ميشود. اسلام نيز سفارش بسياري در اين مورد نموده است (گردآوری : انجمن ناجی) و دوري نمودن از خويشاوندان و بستگان را شديداً منع كرده است (گردآوری : انجمن ناجی)
پيامبر اكرم(ص) ميفرمايند: «صله الرَّحم تعمُر الديار و تَزِيه في الاعمار و اِن كانَ اَهلها غير أخيار؛ پيوند با خويشاوندان شهرها را آباد ميسازد و بر عمرها ميافزايد گرچه انجام دهندگان آن از نيكان هم نباشند.» صلهي رحم نه تنها پاداش اُخروي بلكه نتايج دنيوي آن نيز باعث سامان بندگان صالح خداوند در دنيا ميشود موجب ميشود تا كارهاي انسان از نقص به دور باشد، و كارهاي نيك انسان مورد قبول پروردگار قرار گيرد، ثروت و روزي انسان زياد شود و بلاها و گرفتاريهاي دنيوي از او دور شود حساب اموال و اعمالش در قيامت آسان شود و عمرش طولاني گردد. در اين ديد و بازديدها، از بيماران هم عيادت ميشود كه موجب شادي آنها خشنودي خداوند ميگردد. رسول خدا(ص) فرمودند: «أحبَّ الاعمال اِلَي الله ادخال السّرور علي المومنين: محبوبترين اعمال نزد خداوند وارد كردن شادي در دل مؤمنين است (گردآوری : انجمن ناجی)» و در جايي ديگر ابوالجارود گويد: ابو جعفر باقر(ص) فرمود: «در ضمن مناجاتهاي موسي(ص) با خدا اين بود كه گفت: «پروردگارا مرا از ثواب عيادت مريض آگاه ساز كه چقدر است». خداوند عزّوجّل فرمود: «فرشتهاي بگمارم كه او را در قبر تا هنگامي كه به صحراي محشر وارد شود عيادت كند». زيارت اهل قبور نيز همواره مورد تأكيد قرار گرفته است اين كه انسان در مواقع سختي و فشار مشكلات و نيز در لحظههاي شادماني به زيارت اهل قبور برود تا تلنگر و آگاهي باشد و مصائب و شادي اين دنيا را جدي نگيرد كه دوام و پايداري در آن نيست. از رسوم پنج شنبهي آخر سال محسوب ميشود كه در آستانهي سال جديد به زيارت اهل قبور و شهدا و علما و بزرگان خود ميروند و دعا و تلاوت قرآن را نثار روح عزيزان خفته در دل خاك ميكنند كه تذكر و يادآوري از قيامت نيز براي اهل دنيا باشد. امام رضا(ص) ميفرمايند: «انّه مَن زار قَبرَ مؤمن فقرا عندَهُ سَبَعَ مُرّات اِنّا انزلناه غفر الله لَهُ و لِصاحِبِ القبر: هر كس قبر مؤمني را زيارت كند و هفت بار سورهي قدر را تلاوت كند، خداوند او و صاحب قبر هر دو را بيامرزد.»
نوروز آئيني ديني و ملي است كه باعث ترويج روح همبستگي و عشق و محبت بين مسلمانان و همچنين مسلمانان جهان ميشود و روح اعتماد و برادري بين كشورهاي اسلامي تقويت ميگردد، چرا كه قرآن مجيد ميفرمايد: «و اعتصمول بحبل الله جميعاً و لاتفرقوا؛ همگي به ريسمان خدا (قرآن و اسلام با هر گونه وسيله وحدت) چنگ زنيد و پراكنده نشويد.»
ديدگاه ائمه و نوروز
اميرالمؤمنين(ع) فرمودند: كلُّ يومٍ لا يعصي الله فيه فهُوَ يومُ عيد؛ هر روزي كه در آن معصيت خدا نشود عيد است (گردآوری : انجمن ناجی)» عيد از نظر ائمه روزي است كه انسان به سوي ايمان و وارستگي مطلق حركت نمايد و هر آنچه را كه رضآيت خداوند در آن است انجام دهد. روز بازگشت به سوي فطرت پاك و بي آلايش انسانيت است (گردآوری : انجمن ناجی)
اگر خلاف اين براي بندهاي اتفاق بيفتد، گرچه ظاهراً روز عيد باشد اما در واقع عيد و خوشي براي او نيست چون رضآيت خداوند را كسب نكرده است (گردآوری : انجمن ناجی)
در روآيتي از امام صادق(ع) نقل شده كه امام صادق(ع) به مُعلي بن خنيس كه در روز نوروز خدمت ايشان رسيد فرمود: «ايا ميداني عيد نوروز چه روزي است» عرض كرد: «فدآيت شوم اين روزي است كه ايرانيان آن را گرامي ميدارند و در آن به يكديگر هديه و عيدي ميدهند». امام(ع) فرمود: «سوگند به آن خانهي كهن كه در مكه است، اين روز ريشهاي كهن دارد كه برآيت توضيح ميدهم تا آن را بداني. اي معلي روز نوروز همان روزي است كه خداوند در آن از بندگان پيمان گرفت كه او را بپرستند و هيچ انبازي برايش نياورند و به فرستادگان و حجتهاي او و به امامان ايمان بياورند. نوروز نخستين روزي است كه خورشيد در آن طلوع كرد و هيچ نوروزي نيست مگر اينكه ما در آن روز منتظر فرج هستيم زيرا نوروز از روزهاي ما و شيعيان ماست (گردآوری : انجمن ناجی) ايرانيان آن را حفظ كردند و شما آن را از دست نهاديد. نوروز نخستين روز از سال ايرانيان است (گردآوری : انجمن ناجی) آنان در حالي كه تعدادشان سي هزار نفر بود زنده ماندند و زيستند و ريختن آب در نوروز سنت شد».
[size=8pt]عيد نوروز دركلام بزرگان:
عيد نوروز در ايران روز اول فروردين ماه يعني روز اول سال مردم ايران و اول فصل بهار است (گردآوری : انجمن ناجی) نوروز به «نو و تازه» كه سال نو بدان آغاز گردد نيز معني شده است (گردآوری : انجمن ناجی) خاقاني ميگويد:
عيد قدم مبارك نوروز مژده داد كه امسال تازه از پي هم فتحها شود
و بيان شده كه خداوند تعالي در اين روز عالم را آفريد و خداوند در اين روز حضرت آدم(ع) را آفريد و مطالب بسياري ديگر در اين باره ذكر شده است (گردآوری : انجمن ناجی)
نوروز روز اول ماه فروردين و لحظهي رسيدن آفتاب به منطقه و جايگاه اول خودش يعني حَمَل است و آن روز اول بهار باشد و اين نوروز را به عنوان كوچك و نوروز عامه و نوروز صغير ناميدند (رشيدي از جهانگيري).
به معني روز نو است و آن دو باشد يكي نوروز عامه و ديگري نوروز خاصه.
در چگونگي پيدايش عيد نوروز نقلهاي بسياري بيان شده و اينكه چگونه در اول بهار قرار گرفته است (گردآوری : انجمن ناجی) بنا بر يكي از اقوال، ايرانيهاي قديم پانزده روز از پاييز رفته را عيد نوروز خود قرار ميدادند چون در آن، روز و شب يكسان ميشود اما در زمان يكي از پادشاهان سلجوقي به نام سلطان جلالالدين ملكشاه سلجوقي، تاريخ عيد نوروز تغيير كرد به اين صورت كه سلطان جلال الدين از ديدن نوروز و عيد در فصل خزان اعتراض كرد كه چگونه عيدي است كه مصادف با مرگ طبيعت و خزان و زردي برگ درختان است بنابراين گروهي از منجمين را جمع كرد. آنان پس از بررسي و مطالعات فراوان، اولين روز فروردين را به عنوان عيد نوروز انتخاب كردند كه در آن نيز شبانه روز يكسان ميشود يعني ساعت تاريكي شب و روشني روز برابر است؛ و نيز آغاز زندگي و شادابي و سرسبزي طبيعت و درختان است (گردآوری : انجمن ناجی) بر اين اساس عيد نوروز در بهار هر سال مقارن تحويل آفتاب به برج حمل تثبيت شد و مقرر گرديد كه هر چهار سال، يك روز بر تعداد ايام سال افزوده شود و سال چهارم را سيصد و شصت و شش روز حساب كنند و نام آن را سال كبيسه گذاشتند.
[size=8pt]عيد نوروز در مسيحيت:
عيد نوروز در معناي لغوي آن به معناي بازگشت به پاكي و آسايش نخستين است و هم چنين روز نزول مائده كه روز بازگشت به پيروزي و پاكي از ايمان به خدا بوده است، حضرت مسيح(ع) نيز آن را عيد ناميدند. همانطور كه در روآيت وارد شده است نزول مائده در روز يكشنبه بوده و شايد يكي از علل احترام روز يكشنبه در نظر مسيحيان نيز همين بوده است (گردآوری : انجمن ناجی)
[size=8pt]اعمال نادرست و خرافي در نوروز:
از مناسبات منفي و خرافي كه در چهارشنبهي آخر سال مرسوم است چهارشنبهسوري است كه پيشينه و ريشهي تاريخي آن تنها به يك داستان ساختگي و خرافي باز ميگردد. در اين داستان مردم با انجام كارهايي از جمله روشن كردن آتش و آرزوي سلامتي از آتش، كوزه شكستن براي رفع بلا و گرفتاريها در طول سال جديد و پخش كردن آجيل مشكلگشا براي رفع گرفتاريها و مشكلات، فال گرفتن، باز كردن گره چارقدي كه قبلاً گره خورده و ... به اصطلاح گره از كار و سختيهاي كارشان باز ميكنند و چشم زخم را از خود دور كرده، بختشان را باز مينمايند. اغلب مردم هم به علت ناآگاهي و غفلت از پيشينهي اين مراسم به اين خرافه پايبندي نشان ميدهند و خودشان را درگير و ملزم به انجام آن ميدانند. متأسفانه با گذشت زمانهاي طولاني و با وجود پيشرفت و تكنولوژي، هنوز هم اين خرافات مورد قبول برخي از مردم است و سالانه ارقام ناگواري از صدمات اين خرافه پرستي را نصيب جامعه ميكند كه منجر به تخريب و آلودگي در شهرها، سوختن افراد، نقص عضو و حتي مرگ و مير ميشود از آنجائيكه عدهاي پايبند به اين مراسم خرافي هستند، دولت مجبور است براي انجام اعمال چهارشنبه سوري و پيشگيري از حوادث ناگوار آن، مكانهايي را براي اين كار در نظر بگيرد.
از خرافات ديگري كه در ميان برخي افراد رواج دارد فال بد زدن است . پيغمبر اكرم(ص) در كمال صراحت فرمودند: «رُفِعَ عَن اُمَّتي الطَّيرهَ؛ در امت من طيره و فال بد وجود ندارد». خود پيغمبر اكرم(ص) اشياء و حوادث را به فال نيك ميگرفتند و هرگز فال بد نميزدند و مردم را از اين كار منع ميكردند.
برخي بيرون رفتن در روز چهارشنبهي آخر ماه يا آخر سال را و يا عدد سيزده و روز سه شنبه را بد و نحس ميدانند. امام صادق(ع) در اين باره ميفرمايند: «تِطَير چيزي است كه اگر سخت بگيري بر تو سخت ميگيرند و آن وقت كه سخت ميگيري خودت هستي كه سخت گرفتهاي اما اگر سست بگيري بر تو سست ميگيرند و اگر اعتنا نكني خواهي ديد كه هيچ نبوده است». پيامبر اكرم(ص) ميفرمايند: «كفار الطيره التوكلَّ؛ اي مردم كفّارهي طيره (يعني كفاره گناه اگر بخواهيد اين گناه از بين برود) توكل است» وقتي پيامبر اكرم(ص) ميخواستند به مسافرت بروند ميفرمودند: «خدايا طير و فال بدي نيست مگر آنچه از ناحيه تو است (گردآوری : انجمن ناجی) من اگر حسنات را ميخواهم از ناحيه تو ميخواهم و نيز اگر دفع سيئّات را ميخواهم از تو ميخواهم».
تطير و فال بد زدن در دين مقدس اسلام محكوم است و چنين چيزي در سراسر تعليمات اصيل اسلامي وجود ندارد.
«سيزده به در» هم از رسومي است كه در روز سيزدهم بهار در دامان طبيعت برگزار ميشود. اين برنامه نيز مانند چهارشنبه سوري. ريشه در خرافات دارد اما چون همراه با نتايج پسنديدهاي است قابل دفاع است (گردآوری : انجمن ناجی) در روز سيزدهم فروردين رفتن به دامان طبيعت با خانواده ميتواند خاطراتي زيبا به جا بگذارد و وسيلهاي ميشود براي تجديد قوا و تقويت روحي براي اعضاي خانواده براي شروع سالي پركار. نيز حضور در دامان طبيعت باعث تداعي هر چه بيشتر نعمت خداوندي و شگفتيهاي آفرينش در ذهن آدمي ميشود، البته برخي افراد به علت انجام كارهاي ناشايست باعث آلودگي و معصيت در اين روز ميشوند. از ديگر آداب خرافي كه در روز طبيعت به چشم ميخورد. گره زدن سبزه در طبيعت براي حل مشكلات يا بيرون ريختن سبزه، انداختن سيزده سنگ به داخل آب، پختن سمنو براي از بين رفتن نحسي روز سيزدهم و نيز عقيده بر اين مطلب است كه ماندن در خانه در روز سيزدهم نحس است (گردآوری : انجمن ناجی)
در حديثي آمده است كه يكي از ياران امام دهم حضرت علي بن محمد الهادي(ع) ميگويد: «خدمت حضرت(ع) رسيدم در حالي كه در مسير راه انگشتم مجروح شده بود چون سواري از كنارم گذشت و به شانهام صدمه زد و من در وسط جمعيت گرفتار شدم و لباسم پاره شد. گفتم: «اي روز خدا مرا از شر تو حفظ كند. عجب روز شومي هستي». امام فرمودند: «با ما ارتباط داري و باز چنين ميگويي. روز كه گناهي ندارد كه او را گناهكار ميشماري». آن مرد از شنيدن اين سخن به هوش آمد و به خطاي خود پي برد و عرض كرد اي مولاي من! من استغفار ميكنم و از خدا آمرزش ميطلبم امام(ع) افزودند: ما ذَنَبَ الايام حتّي صِرتُم تتشائمون بِها اِذا جوزيتُم بأعمالكم فيها؛ روزها چه گناهي دارند كه شما آنها را شوم ميشمريد هنگامي كه كيفر اعمال شما در اين روزها دامانتان را ميگيرد».
رهبر معظم انقلاب حضرت آيتالله خامنهاي دربارهي عيد گرفتن نوروز ميفرمايند: در اصلِ عيد گرفتن اشكالي نيست اما بايد ازكارهاي حرام احتراز شود